Türkiye, 20 Temmuz 1974’te Kıbrıs Barış Harekâtı’nı başlattı. Ardından garantör ülkeler Kıbrıs meselesinin çözümü için görüşmelere başladı. 25 Temmuz 1974’te toplanan Birinci Cenevre Konferansı, 30 Temmuz’da son buldu. Konferansın ikinci aşaması 8 Ağustos’ta başladı ve 14 Ağustos’ta sona erdi. Harekâtın ikinci aşaması ise 16 Ağustos’ta ateşkes ilan edildi.
Parolada ismi geçen Ayşe, dönemin Dışişleri Bakanı Turan Güneş’in kızıydı. O dönem, 19 yaşında ODTÜ Sosyal Bilimler Bölümü’nde öğrenciydi. Tatil için tek başına değil, güvenilir bir aileyle seyahat etmesi için dönemin Turizm Bakanı Orhan Birgit ile yaptığı sohbet, bir anda harekâtın parolası oldu.
Harekâtın 50. yılında açıklamalarda bulunan Prof. Dr. Ayşe Güneş Ayata, Kıbrıs Barış Harekâtı sırasında babasının dışişleri bakanı olduğunu belirtti. Harekât öncesi kendisinin Ankara’da bulunduğunu ve tatil planları yaptığını anlattı.
Harekâtın ilk aşamasının ardından babasının Cenevre Konferansı’na katıldığını belirten Ayata, “Ayşe tatile çıksın” parolasının nasıl oluştuğunu anlattı. Babasının Ecevit’e harekâtın ikinci aşaması için bir işaret verdiğini ifade etti.
Prof. Dr. Ayata, İkinci Harekâtın başlaması öncesinde müzakerelerin yürümeyeceğinin anlaşıldığını ve bunun üzerine babasının Ecevit’e bir mesaj gönderdiğini belirtti. Dışişleri Bakanlığı’nda yaşanan olayları anlatarak parolanın nasıl çözüldüğünü açıkladı.
Esenboğa Havalimanı’nda yaşadığı bir anıyı paylaşan Ayata, Başbakan Ecevit’in kendisini parola olarak açıkladığını ve böylece adının parola olduğunu öğrendiğini dile getirdi.
Ayşe Güneş Ayata, “Bu olayın kahramanı ben değilim” diyerek, şehitlerin ve Türk Silahlı Kuvvetleri’nin bu olaydaki önemine vurgu yaptı. Ayata, olayın sembolü olmasına rağmen asıl kahramanların bell olduğunu ifade etti.
