Tarım ve Orman Bakanı İbrahim Yumaklı, Çorum il sınırlarında bulunan antik Alaca Höyük şehrinde yer alan Gölpınar Hitit Barajı’nın, Uluslararası Sulama ve Drenaj Komisyonu tarafından Dünya Mirası Sulama Yapıları (WHIS) ödülüne layık görüldüğünü ve bu ödül ile birlikte barajın listeye alındığını duyurdu.
ANKARA (İGFA) – Yumaklı, bahis konusu barajın, 1950 yılında merkezi Hindistan’ın Yeni Delhi’sinde kurulan ve Türkiye’nin de aralarında yer aldığı 11 kurucu üye ile faaliyetlerine başlayan Uluslararası Sulama ve Drenaj Komisyonu (ICID) tarafından ödüllendirildiğini belirtmiştir. Günümüzde ICID, 110 üyesi ile sürdürülebilir tarımsal su yönetimini teşvik etmek amacıyla sulama, drenaj ve taşkın yönetimi konularında çeşitli çalışmalar yürütmektedir. Yumaklı, Türkiye’nin bu komisyondaki temsilcisi Türkiye Milli Komitesi (TUCID) üzerinden DSİ Genel Müdürlüğü’nün 1960 yılından bu yana kurumsal üye olduğunu ifade etti.
Bakan Yumaklı, ICID tarafından belirli dönemlerde tarımda suyun verimli kullanımı ve sulama alanındaki yenilikçi çalışmaları desteklemek amacıyla ödüller verildiğini dile getirdi. Bu ödüllerden birinin de 2014 yılından itibaren, 100 yıldan daha eski ve aktif durumdaki sulama yapılarının tanınması için verilen Dünya Mirası Sulama Yapıları (WHIS) ödülü olduğunu belirtti. Yumaklı, 2024 yılında Gölpınar Hitit Barajı için WHIS ödülüne başvurduklarını ve barajın 3,324 yıllık geçmişiyle bu ödülü aldığı duyurusunu da Sidney, Avustralya’da düzenlenen 75. Uluslararası Yönetim Kurulu Toplantısı’nda yapıldığını aktardı.
Yumaklı, Gölpınar Hitit Barajı’nın, Anadolu topraklarını tarih öncesi çağlardan bugüne suyla buluşturma işlevinin yanında; DSİ Genel Müdürlüğü tarafından rehabilite edilmesinin ülkemiz için bir gurur kaynağı olduğunu vurguladı. Geçen yıl da Van ilinde yer alan 2,800 yıllık Şamran Kanalı’nın dünya listesine dahil olduğunu hatırlatarak, böylece Türkiye’den Dünya Mirası Sulama Yapıları Listesi’ne giren eser sayısının ikiye çıktığını kaydetti. Bakan, gelecekte Türkiye’deki diğer tarihi sulama yapılarının da bu listeye dahil olması için çalışmalarını sürdüreceklerini belirtti.
Yumaklı, su stresi yaşayan bir ülke olarak kaynakların daha etkin ve sürdürülebilir biçimde değerlendirilmesi için gerçekleştirdikleri eylem planlarının kararlılıkla uygulandığını vurgulayarak, geçmişten miras kalan tarihi sulama yapılarının korunması için büyük gayret gösterdiklerini ifade etti. Bu ödülün ülke için hayırlı bir gelişme olmasını dileyen Yumaklı, katkıda bulunanlara teşekkür etti.
GÖLPINAR HİTİT BARAJI
Hititler, M.Ö. 13. yüzyılda Anadolu’da su kaynaklarını yönetmek amacıyla Gölpınar-Hitit Barajı’nı inşa etmişlerdir. Bu baraj vasıtasıyla toplanan su, 1.3 kilometre uzaklıktaki Alaca Höyük antik şehrine cazibeli olarak iletilmiştir. Alaca Höyük antik şehri, Çorum ilinde bulunan ve su kültürü, tarımsal sulama ve su yönetimi açısından önemli izler bırakan tarihi bir merkez olarak bilinir. Alaca Höyük, Hititlerin başkenti Hattuşa’nın (Boğazköy) 34 kilometre kuzeyindedir.
1997 yılında Prof. Dr. Aykut Çınaroğlu liderliğinde yeniden kazı çalışmalarına başlanmış ve Anadolu’nun erken dönem barajlarından biri olan Hitit Barajı gün ışığına çıkartılmıştır. Baraj, 2002-2007 yılları arasında Kültür ve Turizm Bakanlığı ile başka kurumlar işbirliği içinde rehabilitasyonu yapılmıştır. 2015 yılında başlatılan arkeop
