8 Aralık 2023 tarihinde Şam yönetimi, Suriye’nin yeni geçici başbakanı Muhammed el-Beşir’in ülkede mali krizin baş gösterdiğini açıklamasıyla dikkat çekti. El-Beşir, milyonlarca Suriyelinin ülkelerine geri dönmelerine yardımcı olmayı hedeflediklerini belirtirken, tüm kişilerin korunması ve temel ihtiyaçlarının karşılanmasına önemli vurgu yaptı.
Geçici Başbakan Muhammed el-Beşir, Suriye’de döviz sıkıntısı çekildiğini ifade etti ve ilerlemenin zaman alacağını bildirdi. Yalnızca değersiz Suriye paralarıyla dolu olduklarını dile getirirken, bir ABD dolarının 35,000 Suriye madeni parasını satın alabileceği bilgisini aktardı. Bu durum, ülkede ekonomik istikrarı yeniden sağlamanın ne kadar zor olabileceğini gözler önüne serdi.
Reuters’in haberine göre, Beşir, Suriye’nin kuzeybatısında yer alan küçük bir muhalif grup olan Kurtuluş Hükümeti’ni yöneten bir liderdi. Bu durum, muhalefetle kurulan ilişkilerin ülkenin geleceği açısından kritik olduğunu gösteriyor.
Suriye’de 2011 yılından bu yana savaşın etkisiyle milyonlarca insan yerlerinden edildi. Şam yönetiminin ele geçirilmesiyle birlikte Türkiye ve Ürdün’deki Suriyelilerin ülkelerine dönmeye başladıkları gözlemlenmektedir. Ancak, yeniden inşa süreci ciddi mali kaynaklar gerektirecek olup, bu durum çeşitli zorluklara neden olabilir.
Amerika Birleşik Devletleri ise yeni hükümetin oluşturulması konusunda tereddütler yaşamakta. ABD Dışişleri Bakanı Antony Blinken, yeni hükümetin azınlık haklarına saygı göstermesi ve insani yardımın ihtiyaç sahiplerine ulaştırılmasını kolaylaştırması gerektiğini vurguladı. Ayrıca, Suriye’nin terörizm üssü olarak kullanılmasının ya da komşularına tehdit oluşturmasının önüne geçilmesi gerektiğini belirtti. El-Beşir, devlet televizyonuna yaptığı konuşmada, 1 Mart tarihine kadar geçici yönetimin başında olacağını açıkladı.
Bununla birlikte, Katoliklerin ruhani lideri Papa, Suriye’deki gelişmelere dair kamuoyuna yaptığı açıklamada, ulusun iyiliği için dostluk ve karşılıklı saygı içerisinde birlikte hareket etmeye davet etti. Bu mesaj, uluslararası toplumun Suriye’de barış ve uzlaşmanın sağlanmasına yönelik çabalarının önemini vurguluyor.
ABD MUHALİFLERE GÜVENMİYOR
Öte yandan, ABD Ulusal Güvenlik Danışman Yardımcısı Jon Finer, Washington’un Suriye ile ilişkilerini nasıl kuracağı üzerinde çalıştıklarını açıkladı. Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Matthew Miller, Washington’un HTŞ’yi terör örgütü listesinden çıkarıp çıkarmayacağına dair bir açıklamada bulunmadı. Miller, “Uzun yıllar boyunca azınlıklara saygı göstereceğine ve kapsayıcı bir yönetim sergileyeceğine dair söz veren militan gruplar gördük, fakat bu sözleri yerine getirmede başarısız oldular,” dedi.
Genel olarak, Suriye’nin geleceği, yeni hükümetin alacağı kararlara, uluslararası toplumun yaklaşımına ve içerideki dinamiklere bağlı olarak şekillenecek. Yeniden inşa süreci, malzeme ve mali destek gereksinimleri ile birlikte ele alınmalıdır. Yerle bir olan toplumsal dokunun yeniden güçlendirilmesi, ancak işbirliği ve karşılıklı saygı temelinde sağlanabilir.
