Sivas’ta 1197 yılında, Anadolu Selçuklu Devleti’nin Sultanı 2. Kudbeddin Melikşah döneminde Kızılarslan bin İbranim tarafından inşa edilen Sivas Ulu Camii, özellikle 117 santimetre eğime sahip minaresiyle dikkat çekmektedir. Bu minare, sürekli olarak ölçme işlemleri yapılan ve her yıl ortalama 1.5 santimetre daha eğilen bir yapı olma özelliği taşımaktadır. Ayrıca, minarenin durumu uydu teknolojisiyle de takip edilmektedir.
Sivas Vakıflar Bölge Müdürlüğü, minarenin korunması amacıyla bir proje geliştirmiştir. Bu projede, Türkiye’de daha önce kullanılmayan bir yöntemle tedbir alınması hedeflenmiştir. Türk ve İtalyan bilim adamlarının işbirliği ile minarenin iç kısmına 40 metre uzunluğunda toplamda 8 çelik kazık yerleştirilecektir. Bu sayede, minarenin uzun yıllar boyunca ayakta kalması amaçlanmaktadır.
Minarenin korunması sürecinde, üzerindeki yazıların da restore edilmesi planlanmaktadır. Konuyla ilgili açıklama yapan Sivas Vakıflar Bölge Müdürü Cemal Karaca, “Ulu Cami minaresinin eğimi 117 santimetre civarındadır. Bu eğime halk arasında eski terim ile ‘Şakül Doğrusu’ denir. Elimizdeki 130 yıllık fotoğraflara baktığımızda, mevcut eğimin aynı şekilde devam ettiğini görmekteyiz. Minarenin kendi haline terk edilmemesi büyük önem taşımaktadır” diye ifade etmiştir.
Karaca, ayrıca proje kapsamında minareyi camiden ayırarak tasarladıklarını, bu projeye yabancı bilim adamlarının da destek verdiğini belirtmiştir. Ancak, kurul tarafından minarenin üzerindeki yazılara hiçbir müdahalede bulunulmaması gerektiğine dair bir karar alındığı vurgulanmıştır. Çalışmalar, o alanda kullanılan yazıların altında bulunan malzeme hakkında bilgi edinmeye çalışmayı da kapsamaktadır. Minarenin en üst kısmında “Mülk Allah’ındır” anlamına gelen “El Mülk-ü Lillah” yazısı tespit edilmiştir. Bunun yanı sıra, minarenin üzerindeki motiflerin ve çinilerin turkuaz ve mavi renklere sahip olduğu bilinmektedir. Minarenin üzerindeki tabak şeklinde yeşil renkte çiniler de dikkat çekmektedir.
Minarenin restorasyon sürecinde, statik güvenliğinin arttırılması için özgün ve nadir bir sistem uygulanacağı belirtilmiştir. Minarenin devrilmemesi için, üst kısımda sondalarla delikler açılarak 40’ar metre uzunluğundaki çelik bağlantıların dışarıdan görünmeyecek şekilde yerleştirileceği ifade edilmiştir. Ayrıca, minarenin iç duvar kalınlığının 80 santimetre civarında olduğu belirlenmiştir. Karaca, bu bölgenin dualar ile ayakta durduğunu ve restorasyonun bir an önce gerçekleştirilmesi gerektiğini vurgulamıştır. Proje ve maliyetlerin hazır olduğunu, Ankara’nın onayı ile minarenin restorasyonuna başlanacağını da sözlerine eklemiştir.
