Türkiye’de Depozito Saha Yönetim Sistemi (DSYS)
Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı’na bağlı Türkiye Çevre Ajansı (TÜÇA), 2025 yılı itibarıyla Türkiye’nin 81 ilinde yeni bir çevre yönetim sistemi olan Depozito Saha Yönetim Sistemi’ni (DSYS) hayata geçirmeyi hedefliyor. Bu yeni uygulama, Sıfır Atık Hareketi çerçevesinde atılan adımlardan biri olarak önemli bir yer tutuyor. DSYS, hem kamu hem de özel sektör iş birliği ile oluşturulacak ve bu sayede atık yönetiminin daha düzenli ve sürdürülebilir hale gelmesi amaçlanıyor.
Bakan Murat Kurum, Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği (TOBB) Başkanı Rifat Hisarcıklıoğlu, Türkiye Esnaf ve Sanatkarları Konfederasyonu (TESK) Başkanı Bendevi Palandöken ve Türkiye Çevre Ajansı Başkanı Prof. Dr. Ferhat Pirinççi, hafta başında bu sistemin yürütülmesi ve geliştirilmesi amacıyla bir şirketin kuruluş protokolünü imzaladı. Bu protokol, DSYS’nin faaliyetlerinin tek çatı altında toplanmasını sağlayarak yönetimsel anlamda daha etkili bir yapı oluşturacaktır.
Depozito Sistemi ve Teşvik Bedeli
Himayesinde Sıfır Atık Hareketi’ni sürdüren Emine Erdoğan, depozito sisteminin temel hedeflerinden birinin tüketicilere daha fazla teşvik sunmak olduğunu ifade etti. Piyasaya sürülen zorunlu depozito bedeli, tüketicilerin geri getirdikleri içecek ambalajları için iade edilerek ekonomik bir fayda sağlayacak. Bu sistem sayesinde, tüketiciler ambalajlarını iade ettiklerinde teşvik bedeli alacaklar. Depozito bedeli, öncelikli olarak vatandaşların e-cüzdan hesaplarına aktarılacak ve bu bakiye, gelişmiş QR kod ile ödeme özelliğine sahip POS cihazlarında kullanılabilecek. Ayrıca, biriken bakiye, banka hesaplarına da transfer edilebilecek.
Bu program ile birlikte, tüketicilerin iade süreçlerini daha kolay yönetebilmesi için bir mobil uygulama olan “Depozitosu Olan Ambalajlar (DOA)” da devreye alındı. DOA uygulaması, kullanıcıların cep telefonlarına yükleyebileceği ve depozito iade makinelerine QR kod okutarak ambalaj iade işlemlerini gerçekleştirebileceği bir platform sunuyor. Bu sayede, kullanıcılar iade ettikleri ambalajlar karşılığında kazandıkları teşvik bedellerini dijital cüzdanlarında biriktirme imkanına sahip olacaklar.
Bakanlık Tarafından Sağlanan Destek ve Bilgi Paylaşımı
Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı, DSYS ile ilgili halkın bilgilendirilmesi ve sistemin işleyişi hakkında merak edilen sorularla ilgili bir dizi açıklama yapmıştır. Bu bilgilendirme çalışmalarının, uygulamanın halk tarafından benimsenmesi açısından büyük bir önem taşıdığı düşünülmektedir. Bakanlık, sistemin nasıl işleyeceği, depozito bedellerinin nasıl iade edileceği ve teşvik uygulamalarının nasıl gerçekleştirileceği konularında detaylı bilgiler sunmuştur.
Sonuç Olarak
Türkiye Çevre Ajansı’nın hayata geçireceği DSYS, atık yönetimi konusunda önemli bir dönüm noktasıdır. Bu sistemin başarıyla uygulanabilmesi için, hem devletin hem de vatandaşların aktif katılımı büyük bir önem taşımaktadır. Uygulama ile sağlanacak ekonomi ve çevre koruma avantajları, Türkiye’nin daha sürdürülebilir bir gelecek hedefi
