Bayram okumaları… “Bir zamanlar İstanbul… Balıkhane Nazırı Ali Rıza Bey’in editörlüğünde hazırlanan “1001 Temel Eser” adlı kitapta Sayfa 54’te dikkat çekici bir hikaye anlatılmaktadır. Bu hikayenin başlığı “Merkep yükünü sahibine yükleyen belediye başkanı” olarak geçmektedir. Hikayenin merkezinde Belediye Başkanı Hüseyin Bey bulunmaktadır. Hüseyin Bey, şehirde sık sık dolaşarak çarşı pazarı denetlemektedir. Bir gün Edirnekapı civarında dolaşırken bağlanmış bir eşeği, sırtında iki çuval taşıdığını fark eder. Hüseyin Bey, eşeğin sahibini bulunmasını talimat eder ve sahibi kısa sürede getirilir.
Eşeğin sahibi, bir kahvede dinlenirken eşeğinin bakımını yapmak için bağladığını ve eşeğin sırtındaki çuvalların ağırlığını indiremediğini anlatır. Hüseyin Bey’in talimatı üzerine, çuvalların ağırlığıyla yüklenen sahibinin eşeğin yanına bağlanması istenir ve bu durum eşek yemini tüketene kadar devam eder. Sahip çuvalların ağırlığının altında ezilirken, eşek rahatça yemini bitirir.
Pierre Loti’nin Can Çekişen Türkiye adlı kitabında Türklerin hayvanlara yönelik merhametli tutumları da vurgulanmaktadır. İstanbul’un sokak köpekleri üzerinde sergilenen hoşgörü, Loti tarafından anlatılmıştır. Ayrıca, İstanbul’da konukseverlik ve şefkat gösterme geleneği üzerinde durulmuş ve hayvanlara duyulan sevgiye dikkat çekilmiştir.
Pierre Loti aynı kitabında, Türk insanının yoksullara, zayıflara ve küçüklere gösterdiği şefkat ve saygıyı övgüyle dile getirmiştir. Loti’nin Türklere ilişkin gözlemleri, Türk toplumunun temel değerlerine ve ahlaki ilkelerine vurgu yapmaktadır.
Loti’nin “Kedilere gelince” başlıklı bölümünde ise, İstanbul’un sokak kedilerinin insanlara karşı gösterdiği cesaret ve kendine güven üzerinde durulmuştur. Kedilerin istikrarlı ve özgüvenli tavırları, İstanbul’un sokaklarının önemli bir unsuru olarak ele alınmıştır.
Pierre Loti’nin kitabında Bursa’da bulunan leylek hastanesi de dikkat çeken bir detay olarak karşımıza çıkmaktadır. Bu hastanede kış mevsimine giriş yapan yaşlı veya yaralı leyleklere bakım ve tedavi hizmeti sunulmaktadır, hatta hastanede bir baykuşun dahi tedavi edildiği belirtilmektedir.
Atatürk’ün Pierre Loti’ye yazdığı mektup ve hediye ettiği halı, Loti’nin duygusal tepkilerine neden olmuş ve Loti’nin sağlık sorunları nedeniyle mektubu bizzat yazamaması üzerine sekreteri aracılığıyla iletilmiştir. Atatürk’ün Loti’ye gönderdiği mektupta, Türk milletinin dostluğuna ve Türkiye’nin kurtuluş mücadelesine verdiği destekten bahsedilmiştir.
Son olarak, Loti’nin Türk milleti ve Türk insanı hakkındaki olumlu izlenimleri, tarihi ve kültürel belgelerle desteklenmiş ve Türk toplumunun temel değerlerine vurgu yapmaktadır. Loti’nin gözlemleri, Türk insanının merhamet, saygı ve şefkat gibi değerleriyle olan derin bağını yansıtmaktadır. Atatürk’ün Loti’ye gönderdiği mektup da bu duyguları pekiştiren bir simge olarak öne çıkmaktadır.
