AB Konseyi, AB Dönem Başkanı Belçika’nın Birliği temsilen Enerji Şartı Anlaşması’ndan çıkılması için yazılı resmi bildirimde bulunduğunu duyurdu. Bu açıklama ile AB, anlaşmadan çekilmek için son adımı attı ve bildirimin ardından 1 yıl içinde Enerji Şartı Anlaşması’ndan ayrılmış olacak. Belçika Enerji Bakanı Tinne Van der Straeten de bu karara destek vererek, AB ve Euratom’un anlaşmadan ayrılacağını belirtti.
Enerji Şartı Anlaşması, enerji sektöründeki sınır ötesi yatırımları korumak amacıyla 1994 yılında imzalanmış olup, 1998 yılında yürürlüğe girmiştir. Anlaşma, enerji sektöründe faaliyet gösteren yabancı yatırımcılara geniş haklar ve hukuki netlik sağlayarak yatırımlarını korumaktadır. Şu anda 50 ülke, AB ve Euratom tarafından onaylanan anlaşma, son zamanlarda yoğun şekilde tartışılmaktadır.
Anlaşma, enerji şirketlerine yatırımlarını korumak adına ülkelere dava açma hakkı tanıyan bir mekanizma içermektedir. Ancak özellikle fosil yakıt şirketlerinin yatırımlarını korumak için kullanılması eleştirilere sebep olmuştur. Anlaşma, AB ülkelerine, ayrılmaları durumunda dahi mevcut fosil yakıt yatırımlarını 20 yıl boyunca koruma hakkı vermektedir.
İtalya, 2016 yılında Enerji Şartı Anlaşması’ndan ayrılan ilk ülke olmuştu. Bu adımı takip eden Almanya, Fransa, İspanya, Danimarka, Lüksemburg, Hollanda ve Polonya gibi ülkeler de çıkma sürecini planlıyorlardı. AB Komisyonu, iklim endişelerini gerekçe göstererek geçen yıl üye ülkelere, AB ve Euratom’un anlaşmadan koordineli şekilde çekilmesini önermişti. Avrupa Parlamentosu nisan ayında çıkışı kabul etmiş, üye ülkeler de mayıs ayında bu kararı onaylamıştı.
Sonuç olarak, AB Konseyi’nin açıklamasıyla AB’nin Enerji Şartı Anlaşması’ndan çıkılması süreci resmiyet kazanmış durumda. Anlaşmadan çıkılması, enerji sektöründeki yatırımlar ve politikalar açısından yeni bir dönemi başlatabilir ve AB ülkeleri arasındaki ilişkilerde değişikliklere yol açabilir.
