ABD’nin tarihi yatılı okullarında zorla asimile edilen yerli çocukların akıbetiyle ilgili korkunç gerçekler gün yüzüne çıktı. 1819 ile 1969 yılları arasında ABD hükümetinin desteklediği en az 973 Amerika yerlisi çocuğun bu okullarda hayatını kaybettiği belirlendi. ABD İçişleri Bakanı Deb Haaland’ın başlattığı soruşturma sonucunda, 1969’a kadar faaliyet gösteren 400’den fazla yatılı okulun 65’inde işaretli veya işaretsiz çocuk mezarları bulundu.
Soruşturma sonucunda en az 973 yerli çocuğun öldüğü tespit edilirken, ölüm nedenleri detaylı bir şekilde belirlenemedi. Hastalık, kaza ve cinsel istismarın ölümlere yol açmış olabileceği üzerinde duruldu. Bakan Haaland, o dönemde yerli çocukların kimliklerini, dillerini, kültür ve bağlarını unutmaya zorlandığını vurgulayarak, bu acı gerçeklerin gün yüzüne çıkarılmasının önemine dikkat çekti.
Yatılı okullarda yaşamış olan Donovan Archambault, yatılı okulların acı hatıralarını yaşayanlardan biriydi. Saçının zorla kesildiğini, ana dilini konuşmasına izin verilmediğini belirten Archambault, bugün 85 yaşında olmasına rağmen hala o dönemin izlerini taşıdığını ifade etti. Archambault, yıllar sonra böylesi bir acının dile getirilmesinin önemine vurgu yaparak, yapılan hatalar için özür dilenmesi gerektiğini söyledi.
Ulusal Yerli Amerikan Yatılı Okulları Rehabilite Koalisyonu verilerine göre, 1926 yılında federal hükümet veya dini organizasyonlar tarafından yönetilen yatılı okullara gönderilen 60 binden fazla yerli çocuğun yüzde 80’inden fazlasını oluşturuyordu. Bu çocuklar, yerel kimliklerinden koparılarak, asimile edilmeye çalışıldı ve bu deneyimlerinin izleri hayatları boyunca sürdü.
Yetkililer, yatılı okullarda yaşanan bu travmalardan etkilenen bireylerin iyileşme süreçlerine destek olunması gerektiğini belirtti. Geçmişte yaşanan bu acı gerçeklerin gün yüzüne çıkarılması, tarihi gerçeklerin ortaya konması ve gelecek nesillerin bu tür hataların tekrarlanmasını engellemek adına eğitim alması önem taşıyor. ABD hükümeti, bu konuda adımlar atarak, yaşanan hatalar için özür dilemeli ve mağdurların yaşadığı acıları hafifletmek adına çalışmalar yapmalı.
