ABD’nin önde gelen eğitim kurumlarından biri olan Massachusetts Teknoloji Enstitüsü (MIT)’nde öğretim üyeliği yapan Nobel ödüllü Profesör Daron Acemoğlu, Türkiye’nin ekonomik yapısının en ciddi sorunlarının yargı ve eğitim sistemi olduğunu belirtti. Acemoğlu, Türkiye’de bir akademisyen olarak çalışmanın onun Nobel ödülü kazanma ihtimalini sıfıra yakınlaştırdığını, çünkü ülkenin üniversitelerinin yeterince özgür olmadığını ifade etti.
Acemoğlu, Nobel Ekonomi Ödülü’nü kazandıktan sonra ilk kez Türkiye’de gerçekleştirilen Brand Week İstanbul etkinliğinde konuşma yapmak üzere geldi. Bu vesileyle gazeteci Fatih Altaylı‘ya yaptığı açıklamada, Türkiye ekonomisinin temel sorunlarından bahsetti ve özellikle yargı kurumlarının güvenilirliğine vurgu yaptı. “Türk ekonomisinin en önemli problemi yargıdır. Güvenilir ve saygı duyulan bir yargı düzeninin kurulması şarttır. Bu sağlanmadan Türk ekonomisinin kalıcı olarak düzelmesi mümkün değildir,” diyerek eğitimin önemli role sahip olduğunu da ekledi.
Acemoğlu, “Eğitim sistemi de bu doğrultuda elden geçirilmeli; rekabete açık ve özgür düşünmeye teşvik eden bir eğitim anlayışı geliştirilmeli. Ayrıca yapay zekayı doğru kullanmayı bilen yenilikçi düşüncelerin ön planda olduğu bir eğitim sistemi oluşturmalıyız,” ifadelerini kullandı. Acemoğlu, yargı ve eğitim sisteminin sağlıksız olduğu ülkelerin ekonomik anlamda sürdürülebilir bir gelişim gösteremeyeceğini dile getirdi.
Fatih Altaylı’nın “Eğer aynı bilgi seviyesine ve eğitim düzeyine sahip olsaydın, Türkiye’de çalışıyor olsaydın Nobel ödülü kazanabilir miydin?” şeklindeki sorusuna Acemoğlu, “Hayır, kazanamazdım. Çünkü Türk üniversiteleri özgür değil. Bir bilim insanına ne yapması gerektiğini söylerseniz, o kişi Nobel ödülü falan alamaz,” yanıtını verdi. Bu ifadeleri, Türkiye’deki akademik özgürlüğün sorgulanmasına neden oldu.
Nobel Ekonomi Ödülü kazandıMassachusetts Teknoloji Enstitüsü öğretim üyesi Prof. Dr. Daron Acemoğlu, “kurumların oluşumu ve refaha etkileri” üzerine yaptığı çalışmalar neticesinde 2024 Nobel Ekonomi Ödülü’ne layık görüldü. Ödülün açıklanması esnasında yapılan değerlendirmede, “Hukukun üstünlüğünün zayıf olduğu ve kurumların halkı sömürdüğü toplumlarda büyüme ya da daha iyiye doğru gelişim mümkün değildir,” ifadesi dikkat çekti. Acemoğlu, ödül aldıktan sonra “İyi bir kariyere sahip olmayı hayal ediyorsanız, bu ödül bunun ötesinde bir şeydir,” demişti. |