Konut siteleri için aidatların belirleneceği genel kurul dönemi başlamışken, gayrimenkul hukuku uzmanları vatandaşların olası mağduriyetlere karşı dikkatli olmaları yönünde uyarılarda bulunuyor. Bu konuda Gayrimenkul Hukuku Derneği Başkanı Ali Güvenç Kiraz, aidatların belirlenmesi sürecindeki bazı önemli noktalara değindi. Kiraz, aidatların belirlenmesinde enflasyon, maliyet artışları, malzeme fiyatları, enerji harcamaları, asgari ücret ve diğer işçilik ücretlerindeki artışların dikkate alındığını vurguladı.
Aidat artışlarının yapılması sürecinde dikkat edilmesi gereken ilk konu, yöneticilerin ya da yönetim kurullarının aidat artışı kararını mutlaka olağan veya olağanüstü genel kurulda yapabilecekleri bütçe veya ek bütçe ile kararlaştırması gerektiğidir. Kiraz, “Yöneticiler genel kuruldan yetki almadan aidat artışı yapamaz. Aksi takdirde, yapılan artışlara kat malikleri itiraz edebilir.” ifadelerini kullandı. Eğer aidatların fahiş bir rakam olarak belirlendiği durumlar söz konusu olursa, kat malikleri, toplam bağımsız bölüm sayısının üçte biri kadar imza toplayarak olağanüstü genel kurul talebinde bulunabilir ve aidatların gözden geçirilmesini isteyebilir.
Kiraz, aidat miktarları için belirlenmiş bir üst sınır veya azami artış oranının bulunmadığını belirtti. Ancak kiracılar açısından önemli bir husus da, eğer bir dairede kiracı oturuyorsa, bu kişinin ödemesi gereken aidat miktarının kira bedelinin üstündeki kısmı geçemeyeceğidir. Kiracı, örneğin, bir sitede 15 bin lira kira ödüyorsa, belirlenen 20 bin lira aidatın sadece 15 bin lirasını ödemekle yükümlüdür.
AİDATLARLA İLGİLİ EN SIK KARŞILAŞILAN SORUNLAR
Ali Güvenç Kiraz, son yıllarda aidatlarla ilgili en çok karşılaşılan sorunların başında yüksek zam oranları ile yöneticilerin genel kurul yapılmadan aidat artışı gerçekleştirmesi geldiğini belirtti. Yöneticilerin bu şekilde hareket etmesinin hukuka aykırı olduğunu vurgulayan Kiraz, aidat zamlarının mutlaka genel kurulda alınması gerektiğini ifade etti. Ayrıca, lüks harcamaların aidatlara yansıtılması gibi konular da sıkça karşılaştıkları problemlerden biri. Yargıtay kararlarına göre, lüks harcamaların masraflarını talep eden kat malikleri üstlenmelidir.
Kiraz, ‘Havuzda çocuk kaydırağı, bahçeye çocuk parkı yapılması’ gibi projeler için yapılan masraflar da tartışmalı durumlar yaratıyor. Bunları istemeyen kat malikleri veya kiracılar, bu tür harcamalara katılmak zorunda değildir. Ancak ortak alan olan havuz veya asansör gibi yerler için herkesin bu giderlere katılmak zorunda olduğunu sözlerine ekledi.
KİRACILARIN ÖDEMEYECEĞİ GİDER KALEMLERİ
Ali Güvenç Kiraz, kiracıların ödememesi gereken bazı harcama kalemlerinin talep edilmesi durumunun da önemli bir sorun oluşturduğunu ifade etti. Kiracıların sadece kullanım kaynaklı giderleri ödemekle yükümlü olduklarını belirten Kiraz, çalışan maaşı, sosyal güvenlik primi, ortak ısınma ve aydınlatma gibi kalemlerin kiracılar tarafından karşılanması gerektiğini, ancak işçi özlük hakları, kıdem tazminatı veya asansör değişimi gibi demirbaş nitelikli masrafların mülk sahibi tarafından ödenmesi gerektiğini vurguladı.