Azerbaycan Cumhurbaşkanı İlham Aliyev’in Konuşması
Azerbaycan Cumhurbaşkanı İlham Aliyev, Türkiye ve İsrail arasındaki ilişkiler hakkında önemli açıklamalar yaptı. Bakü’deki ADA Üniversitesi’nde düzenlenen “Yeni Dünya Düzenine Doğru” uluslararası forumda konuşan Aliyev, bu konuda arabuluculuk yapma çabalarını vurguladı. Türkiye ile İsrail arasındaki anlaşmazlıklardan duyduğu rahatsızlığı dile getirerek, her iki ülkenin de Azerbaycan için önemli dostlar olduğunu belirtti.
Aliyev, Türkiye ile Azerbaycan arasındaki müttefiklik ilişkisini pekiştiren 2021 tarihli Şuşa Beyannamesi‘ni hatırlatarak, “Türkiye bizim kardeşimiz, İsrail de dostumuzdur” dedi. Bu dostluk ilişkilerini uzun yıllar boyunca çeşitli zorluklarda pekiştirdiğini ifade eden Aliyev, Azerbaycan olarak Türkiye ve İsrail arasındaki ilişkilerin yeniden kurulması için gereken desteği vermeye hazır olduklarını belirtti.
Konuya ilişkin daha önce yaptıkları arabuluculuk çalışmalarından bahseden Aliyev, iki ülke arasındaki tutumların yakınlaştırılmasına katkı sunduklarını, ancak bu süreçlerin genellikle kapalı kapılar ardında yürütüldüğünü açıkladı. Günümüzde yeniden bir “dejavu” ile karşılaştıklarını söyleyerek, “Elimizden geleni yapacağımızı belirtmek isterim” diye ekledi. Türkiye ile İsrail arasında yaşanan ilişkilerdeki olumsuz durumun yalnızca bu ülkeler için değil, Azerbaycan ve dünya için de kötü olduğunu vurguladı.
Ermenistan ile Barış Süreci
Ermenistan ile yürütülen barış sürecine de değinen Cumhurbaşkanı Aliyev, Ermenistan’ın bugüne kadar izlediği politikaların Güney Kafkasya’nın gelişimi üzerinde olumsuz etkiler yarattığını ifade etti. Oysa Gürcistan ile Azerbaycan arasındaki işbirliğinin enerji, ulaşım ve yatırım gibi alanlarda her iki ülkeye avantaj sağlamaya devam ettiğini vurguladı.
Aliyev, “Ermenistan, saldırgan politikaları yüzünden bölgedeki fırsatları kaçırdı. Bu durum onu transit ülke haline gelmekten mahrum bıraktı” diye konuştu. Ayrıca, Rusya ve Ukrayna arasındaki savaşa da değinen Aliyev, Azerbaycan’ın Ukrayna’nın toprak bütünlüğü ve egemenliğini desteklediğini ifade etti ve ülkelerinin geçmişte işgal mağduru olduklarını hatırlattı.
Ukrayna’nın ihtiyacı olan bir barış anlaşmasının gerçekleşmesinin zorluğuna dikkat çeken Aliyev, “Savaşlar taraflardan birinin teslim olmasıyla sona erer” ifadelerinde bulundu. Rusya’nın işgal ettiği topraklar üzerindeki talebinden vazgeçmeyeceğini belirten Aliyev, “Ukrayna’nın uluslararası düzeyde tanınan topraklarını kaybetmesi gerçekçi değil” diye konuştu.
ABD ile İlişkiler
Cumhurbaşkanı Aliyev, Azerbaycan’ın Amerika Birleşik Devletleri (ABD) ile olan ilişkilerini de dile getirerek, eski ABD Başkanı Joe Biden döneminde Ermenistan yanlısı bir politikaya girişildiğini belirtti. Bu dönemde iki ülke arasındaki ilişkilerin kriz ilişkileri şeklinde nitelendirilebileceğini ifade etti.
Türk Devletleri Teşkilatı (TDT) Üzerine
Azerbaycan’ın Türk devletleriyle olan ilişkilerine değinen Aliyev, “Türk Devletleri Teşkilatı (TDT) kapsamındaki işbirliği, ülkemizin dış politikasının başlıca önceliğidir. TDT’nin daha güçlü olmasını arzu ediyoruz,” dedi. TDT’nin önemli bir küresel aktöre dönüşmesi gerektiğini vurgulayan Aliyev, bu konu üzerinde sürekli çalıştıklarını belirtti.
Aliyev, TDT ülkelerinin askeri potansiyeline de dikkat çekerek, Türk ord
