Ankara Üniversitesi Biyoteknoloji Enstitüsü koordinesindeki “Evrensel Stratejik Gereklilik: Molekülden İlaca” adlı proje, Türkiye’den ve Avrupa’dan çeşitli üniversite ve sektör temsilcilerinin iş birliğiyle geliştirilmiştir. Bu proje, Avrupa Birliği Erasmus+ Programı aracılığıyla finanse edilmiştir. Projenin temel amacı, ilaç sektöründe stratejik öneme sahip uzmanların yetiştirilmesidir.
ANKARA (İGFA) – Proje, TOBB Ekonomi ve Teknoloji Üniversitesi, Dokuz Eylüler Üniversitesi, Ankara Hacı Bayram Veli Üniversitesi, Kobay A.Ş. ve İtalya’dan Padova Üniversitesi, Portekiz’den Minho Üniversitesi, Hollanda’dan TransmissibleBV gibi ortaklarla yaklaşık iki yıl önce hayata geçirilmiştir. Projenin kapanış toplantısı, Ankara Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Necdet Ünüvar, Türkiye Ulusal Ajansı Başkanı İlker Astarcı ve Türkiye İlaç ve Tıbbi Cihaz Kurumu Başkanı Prof. Dr. Ahmet Ayar’ın katılımlarıyla gerçekleştirilmiştir. Toplantıda ayrıca proje ortağı akademisyenler ve öğrenciler de yer almıştır.
Toplantıda, Biyoteknoloji Enstitüsü Müdürü Prof. Dr. Demet Cansaran Duman, projenin detayları ve çıktıları hakkında katılımcılara bilgi vermiştir. Prof. Dr. Duman, COVID-19 pandemisinin ilaç ve aşı çalışmalarının önemini bir kez daha gözler önüne serdiğini vurgulamıştır.
Prof. Dr. Duman, molekül ile ilacın geliştirilmesi sürecinde birçok aşamanın bulunduğunu ve bu aşamaların gerçekleştirilmesi için multidisipliner bir çalışmaya ihtiyaç olduğuna dikkat çekti. Keşif aşamasında biyoloji, moleküler biyoloji ve kimya mezunlarının, faz çalışmalarında tıp mezunlarının, ruhsatlama aşamasında ise eczacılık mezunlarının yetkin olduğunu belirterek, Türkiye’nin neden molekül ve ilaç üretemediğine dair önemli bir eleştiride bulundu. Duman, bu sürecin el birliğiyle tamamlanması gerektiğini ifade etti ve ulusal ile uluslararası düzeyde ilaç geliştirme konusundaki insan gücü eksikliğine atıfta bulundu.
Duman, projenin amaçlarını ilgililere iletirken şu noktaları sıraladı: İlaç araştırmalarında uzmanlaşmış bir iş gücü sağlamak, acil ilaç talep durumlarında deneyimli personelin insanlığın hizmetine hazır hale getirilmesi, dünyadaki yenilikçi uygulamalar ile ilaç araştırmaları ve Ar-Ge çalışmalarının yürütülmesi ve ilaç araştırma üretim süreçlerinin sürdürülebilirliğinin sağlanması. Proje, her biri farklı uzmanlıklara sahip birçok araştırmacının yer aldığı, ilaç geliştirme sürecini bütünsel olarak ele almayı hedeflemiştir.
Prof. Dr. Demet Cansaran Duman’ın koordinatörlüğünde gerçekleştirilen projede Türkiye Ulusal Ajansı’nın Avrupa Birliği Erasmus+ Programı kapsamında en yüksek bütçeyle desteklediği vurgulanmıştır. Rektör Prof. Dr. Ünüvar, ilaç üretiminin yanı sıra bir kültür inşasına yönelik önemli bir adım atıldığını ifade ederek, pandeminin kendi kendine yeterliliğin önemini bir kez daha ortaya koyduğunu belirtmiştir. Ülkenin kendi ilaç ve tıbbi cihaz üretimi yapmasının, ekonomik bağımsızlık açısından kritik olduğunu vurgulamıştır.
Türkiye Ulusal Ajansı Başkanı İlker Astarcı da projeyi takdirle karşıladığını belirterek, emeği geçenlere teşekkür etti. Bunun yalnızca bir başlangıç olduğunu ve devamının gelmesi gerektiğini dile getirdi. Astarcı, bu tür projeleri desteklemeye devam edeceklerini ifade etti.
Türkiye İlaç ve Tıbbi Cihaz Kurumu Başkanı Prof. Dr. Ahmet Ayar ise kurumunun böyle projelerde yer alarak katkı sağlamak istediğini ifade etti. Tüm katılımcılar, bu projenin Türkiye’nin ilaç geliştirme sürecine olan katkılarına ve gelecekteki araştırmalara umutla bakarak proje kapsamında sunulan çıktılar hakkında bilgi alışverişinde bulundular.
