Türkiye’nin tarım sektöründe önemli bir yere sahip olan Antalya, hem örtü altı hem de üstü tarımda lider şehirlerden biri olmayı sürdürüyor. Antalya İl Tarım ve Orman Müdürlüğü verilerine göre, 2023 yılında toplam 2 milyon 548 bin 601 ton domates üretilerek ülke genelinde bu alandaki liderlik konumu pekiştirildi. Antalya Ticaret Borsası’nın Kasım ayı hal endeksine bakıldığında, domatesin işlem miktar endeksinin bir önceki aya göre yüzde 92,14 oranında artış gösterdiği, işlem fiyat endeksinin ise yüzde 11,41 yükseldiği görülüyor.
Aksu ilçesinde sera üretimi yapan çiftçiler, seradan perakende satış fiyatlarının farklılık arz ettiğini belirtiyor. Burada, serada domatesin ortalama fiyatı 20 lira, halde 25 ila 30 lira, semt pazarlarında 20 ila 40 lira, marketlerde ise 47 ila 55 lira arasında alıcı bulmaktadır. Üreticilerin seradan tüketiciye ulaşana kadar domates fiyatının yaklaşık yüzde 175 oranında arttığını ifade ederken, aynı zamanda marketlerdeki fiyatların yüksekliğinden de şikayet ediyorlar.
‘MARKETTE BU FİYATLARA NASIL ULAŞIYOR ANLAMIYORUM’
Aksu ilçesinde 20 yıldır çiftçilik yapan Süleyman Kurtan, domates fiyatlarının ve maliyetlerin artışını vurgulayarak, işçilik, gübre ve ilaç maliyetlerinin her yıl yükseldiğini belirtiyor. Kurtan, serasında 10 Ağustos’ta domates ekimi yaptığını ve hava koşullarının kendisi için avantajlı hale geldiğini belirtiyor. Fakat, “Şu anda domates fiyatı 20 lira civarında. Ancak marketlerde bu fiyatların 60-70 lira arasında olduğunu duyuyorum ve bunun sebebini anlamıyorum.” diyerek market fiyatlarının yüksekliğine dikkat çekiyor. Ayrıca kış aylarında fiyatlarda düşüş yaşanabileceğini, fakat şimdiden sonrası için artış beklemediğini belirtmektedir.
‘GEÇEN SENE AYNI DÖNEMDE 12, BU SENE 36 LİRA’
Antalya Toptancı Hal Yaş Sebze ve Meyve Komisyoncuları Derneği Başkanı Nevzat Akcan, domatesin değerinin düştüğünü ancak maliyetlerin arttığını ifade ediyor. 2022 yılındaki aynı dönemde domatesin ortalama fiyatının 12 lira olduğunu, bu yıl ise 36 liraya yükseldiğini belirtiyor. Akcan, çiftçilerin geçen sene zarar ettiği için bu sene aynı dönemde daha az ekim yapmayı tercih ettiklerini belirterek, “Eğer üreticiyi mağdur edersek büyük bir felaketle karşılaşırız.” şeklinde uyarıda bulunuyor.
‘MARKETLER ÇÖPE DÖKTÜĞÜ ÜRÜNLERİN BEDELİNİ TÜKETİCİDEN ALIYOR’
Akcan ayrıca, domates fiyatlarının önümüzdeki bir ay boyunca mevcut seviyelerde kalmasını bekliyor. Toplumun taze sebze ve meyve tüketebilmesi için semt pazarlarının yeri doldurulamaz olduğunu vurguluyor. Marketlerdeki bazı uygulamalara da dikkat çeken Akcan, marketlerin çöpe döktüğü ürünlerin maliyetini tüketiciden aldığını belirtiyor. Semt pazarlarında ise satıcıların ürünleri uygun fiyatlarla sunduğunu dile getiriyor.
‘KREDİ KARTI ÖDEMESİ İÇİN MARKETLER TERCİH EDİLİYOR’
Kentte çiftçilik ve pazarcılık yapan Cevdet Kara, domates fiyatlarının pazarda 25 ila 40 lira arasında değiştiğini ifade ediyor. Ancak, bu fiyatların, çoğunlukla banka kartı ile alışveriş yapan tüketicilere sunulduğunu, bu durumun da fiyat artışlarına neden olduğunu belirtiyor. Kara, pazar tezgahlarında dolaşan