Karadeniz Teknik Üniversitesi Heyelan Uygulama Araştırma Merkezi Müdürü Prof. Dr. Arzu Fırat Ersoy, 8 Aralık 2023 tarihinde Artvin’in Arhavi ilçesinde meydana gelen ve 4 kişinin hayatını kaybetmesine neden olan heyelan hakkında önemli bilgiler paylaştı. Ersoy, bu olayda toplamda 100 bin ton toprak kütlesinin hareket ettiğini belirtti. Ekip olarak meydana gelen heyelan sonrasında bölgeye giderek detaylı incelemelerde bulunduklarını ifade eden Ersoy, bu tür olayların önceden tahmin edilmesinin zorluğuna dikkat çekti.
Olay yerinde gerçekleştirdikleri çalışmalar hakkında bilgi veren Ersoy, dron üzerinde entegre edilen LİDAR modülü kullanarak üç boyutlu kayıtlar aldıklarını aktardı. “Genel itibarıyla 100 bin tonluk toprak kütlesinin kayma ve akma türüyle 100 metrelik bir alanı aştığını, daha sonra da denize kadar ulaştığını tespit ettik.” diyerek heyelan boyutlarının beklenenden çok daha büyük olduğunu vurguladı. Prof. Dr. Ersoy, burada herkesin heyelan ihtimalini göz önünde bulundurabileceğini ancak kütlenin bu denli büyük olacağının tahmin edilemeyeceğini sözlerine ekledi.
Heyelan alanında yaptıkları incelemelerde, yağışlar ve yer şekilleri gibi faktörlerin etkisini de göz önünde bulundurdular. Ersoy, “Genellikle heyelanlar yağışların ardından başlar ve iklim özelliklerine göre devam eder.” diyerek, bölgedeki yağış durumunu değerlendirdiklerini dile getirdi. Önemli bir detay olarak, olaydan önceki 10 gün boyunca bölgede yağış olmadığını belirtirken, kil tabakasının su içeriğinin yüksek olmadığını kaydetti. Bu duruma dayanarak suyun heyelanı doğrudan tetikleyen bir unsur olmadığını ifade etti. Ayrıca, bölgede mevcut olan su borularının da heyelanı doğrudan etkileyen bir unsur olmadığını belirtti.
Son dönemlerde bölgede meydana gelen depremlerin olası ikincil etkileri hakkında da düşüncelere sahip olduklarını söyleyen Ersoy, “Çünkü depremler bu tür toprak kütlelerinin hareketine neden olabiliyor.” şeklinde değerlendirmelerde bulundu. Bu açıdan, meydana gelen heyelanların oluşumunu tetikleyen başka unsurların da olabileceğini öne sürdü.
Ayrıca, yaptıkları arazi gözlemlerinde bölgede başka heyelanların da aktif durumda olduğunu tespit ettiklerini bildiren Ersoy, “Doğu ve batıda heyelanlar meydana gelebilir. Yani buradaki heyelan için ‘öngörülebilirdi’ gibi konuşmaları bir kenara bırakıp acil olarak ‘Burada neler yapabiliriz, nasıl önleyebiliriz?’ gibi soruları hepimizin düşünmesi gerekiyor.” diyerek, gelecekte bu tip olayların önlenmesi için daha çok çalışma yapılması gerektiğini vurguladı.
