5 Nisan Dünya Avukatlar Günü ve Türkiye’deki Avukatların Ekonomik Durumu
5 Nisan Dünya Avukatlar Günü, Türkiye’de hukuk sisteminin temel taşlarını oluşturan avukatların ekonomik durumunu yeniden gündeme getirdi. Türkiye Barolar Birliği (TBB) tarafından belirlenen asgari ücret tarifeleri son on yılda rekor artış gösterdi. Ancak bu artışların büyük bir kısmı, avukatların artan iş yükü ve ekonomik zorluklar karşısında yetersiz kalıyor.
Adaletin sağlanmasında önemli bir rol oynayan avukatların ücret tarifeleri, TBB tarafından “Avukatlık Asgari Ücret Tarifeleri” olarak bağlayıcı bir şekilde belirlenmektedir. Bu tarifeler asgari düzeyde olduğundan, bölge baroları kendi bölgelerindeki ücretleri tavsiye niteliğinde açıklamaktadır. Böylece, avukatlar belirlenen asgari ücretin altında kalmamak kaydıyla kendi ücretlerini belirleyebilmektedirler.
Ücret Tarife Artışları
Ekonomim’den Şeyda Uyanık’ın haberine göre, Türkiye’de avukatların kendilerine sözlü olarak danışanlardan alabilecekleri ücret 2015 yılında 210 TL’den başlamışken, bu rakam 2024’teki güncellemelerle 2025’te 3.500 TL’ye ulaşmıştır. Danışmanlık ücretlerindeki artış, son on yılda %1567 oranında bir yükseliş göstermektedir.
Kira sözleşmesi hazırlama talebinde bulunan bir avukatın alabileceği en düşük ücret, beş yıl önce 1.080 TL iken, günümüzde bu ücret 6.000 TL’den başlamaktadır. Bu bağlamda, sözleşme hazırlama ücreti 10 yıl içinde %1400 oranında bir artış göstermiştir.
Ağır ceza davalarına bakan avukatların asgari ücret tarifesi ise 2015 yılında 3.000 TL olarak belirlenmişken, günümüzde bu rakam 48.000 TL’den başlamaktadır. Yani, ağır ceza davası avukatlığı ücreti 10 yıl içinde %1500 oranında artış göstermiştir; bu durumda, %1740 artan asgari ücretin gerisinde kalmıştır.
Asliye hukuk alanına giren davalara bakan avukatların danışmanlık ücreti ise 2015 yılında 1.500 TL seviyesindeyken, günümüzde talep edilen ücretler 30.000 TL’den başlamaktadır. Bu durumda, asliye hukuk davası için ödenecek asgari avukatlık ücreti 10 yıl içinde %1900 oranında bir artış göstermektedir.
İcra mahkemelerinde dava ve duruşma işleri için avukatlık ücreti 10 yıl önce 500 TL iken, günümüzde bu ücret 12.000 TL’den başlamaktadır. Buradaki artış ise %2300 gibi oldukça yüksek bir oranla gerçekleşmiştir.
TÜİK Raporları ve Avukatlık Ücretleri
TÜİK’in gerçekleştirdiği enflasyon hesaplamalarında, avukatlık ücretleri 2015 yılından itibaren, TÜİK’in fiyatları yayımladığı 2022 Nisan ayına kadar TBB’nin açıkladığı tarifelerle aynı seyir izlemiştir. 2022 Nisan’dan sonra ise bu ücretlendirme ile ilgili olarak bir güncelleme yapılmadığından, TÜİK’in ana grup ve alt ana gruplara göre endeks rakamları kullanılarak harcama gruplarına göre yapılan endekslemelere göre avukatlık ücretleri, “Başka yerde sınıflandırılmayan diğer hizmetler (noterlik, avukatlık hizmetleri vb.)” kategorisinde değerlendirilmiştir.
2022 Nisan’dan bu yana, bu harcama kalemi yüzde 365 oranında bir artış göstermişken, TÜİK’e göre aynı endeksin son on yıldaki artışı %1275 oranını bulmaktadır. Ayrıca yılbaşından bu yana avukatlık ücretlerinde bir art
