Bursa’da Nilüfer Çayı’nda Kirlilik Sorunu ve Balık Ölümleri
Bursa ilinde, Uludağ’ın güney yamaçlarından başlayarak Karacabey Boğazı’ndan Marmara Denizi’ne ulaşan 103 kilometre uzunluğundaki Nilüfer Çayı, çözüm bulunamayan kirliliği ve toplu balık ölümleri ile ilgili büyük endişelere sebep olmaktadır. Özellikle Bursa Ovası’nın tarımsal sulama gereksinimlerini karşılayan bu çay, Karacabey ilçesi Canbalı Mahallesi’nde yaşanan toplu balık ölümleri ile yeniden gündemde. Bu mahallede yer alan çaydaki suyun kirliliği, oksijen almak için yüzeye çıkmaya çalışan balıkların ölümüne neden olmaktadır. Balıkların topluca ölmeleri şehirde yaşayan halk için ciddi bir tehlike oluşturmaktadır, zira ölen balıkların mahalle sakinleri tarafından toplanarak tüketilmesi halk sağlığı açısından büyük riskler doğuruyor.
Uludağ Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Çevre Mühendisliği Bölümü Öğretim Üyesi Doç. Dr. Efsun Dindar, çayda bulunan organik kirleticilerin parçalanmasının suyun içerisindeki oksijeni tükettiği bilgisini vermektedir. Bu sürecin sonucunda çözünebilen oksijen seviyesi neredeyse sıfıra düşmekte ve böylece suyun ekosistem üzerindeki etkisi zarara uğramaktadır. Balıkların ölümüne neden olan bu kirliliğin içerdiği maddelerin bilinmeden toplanarak tüketilmesi, halk sağlığı için ciddi tehdit oluşturmaktadır.
58 yaşındaki İlhan Düzen, deneyimlediği durumu “Yaşanan balık katliamını duyunca, Bursa‘dan buraya geldim. İnsanlar, burada bu balıkları topluyor, evine götürüyor, çoluğuna çocuğuna yediriyor. Maalesef bu, insanları adeta zehirlemektir.” sözleri ile ifade etmiştir. Hacı Günden adlı 32 yaşındaki bir başka birey ise, “Bu, bir katliamdır. Nasıl olur da kedi veya köpek ölümlerinde insanlar ayaklanıyorsa, bunun için de harekete geçilmesi gerekiyor. Yazık değil mi? Bu hayvanlara nefes alabilmek için yüzeye çıkıyor. Bunlar, suya ilaçları bırakıyor. Sonrasında hayvanlar zehirleniyor.” diyerek duruma olan tepkisini dile getirmiştir.
Bursa’daki Nilüfer Çayı, tarımsal sulama kaynaklarından biri olmasının yanı sıra kirliliği ve balık popülasyonlarını etkileyen meselelerle doludur. Çayda meydana gelen kirlilik, insanların sağlığı açısından göz ardı edilmemesi gereken bir konudur. Bu tür eylemlerin önlenmesi adına yetkililerin harekete geçmesi, bölgedeki tarımsal faaliyetlerin ve ekosistemin korunabilmesi için büyük önem taşımaktadır. Suyun kalitesiyle birlikte doğal yaşamın da korunması, gelecekte daha sağlıklı bir çevre için kritik bir rol oynayacaktır. Bu bağlamda, ekosistem sağlığının korunması amacıyla çevresel denetimlerin artırılması gerekmektedir.