“`html
BBC Türkçe
Ankara
Birleşmiş Milletler Genel Sekreteri Antonio Guterres’in çağrısı üzerine, 17-18 Mart 2025 tarihlerinde İsviçre’nin Cenevre kentinde Kıbrıs için gayri resmi görüşmeler düzenlenecek. Bu görüşmelere Kıbrıs Cumhuriyeti ile adadaki Türk yönetiminin temsilcilerinin yanı sıra garantör ülkeler olan Türkiye, Yunanistan ve İngiltere de katılacak.
Toplantılara katılacak Türk yönetimi, iki devletli çözüm dışında herhangi bir müzakereye yanaşmadığını vurgulayarak, Cenevre toplantısının yeni bir müzakere sürecinin başlangıcı olarak görülmediğini belirtmektedir. Diğer yandan Kıbrıs Cumhuriyeti ise, Birleşmiş Milletler (BM) parametreleri çerçevesinde yeni bir müzakere sürecinin başlaması gerektiğini savunmakta ve 2017 yılında yapılan görüşmelerin kaldığı yerden devam etmesini istemektedir.
Taraflar arasındaki görüş farklılıkları derin olduğu için, bu görüşmelerin ilerleme sağlamasının güç olduğu düşünülmektedir. Guterres’in ev sahipliğinde gerçekleştirilecek toplantıya Kıbrıs Cumhuriyeti Cumhurbaşkanı Nikos Hristodulidis, Kuzey Kıbrıs lideri Ersin Tatar, Türkiye Dışişleri Bakanı Hakan Fidan, Yunanistan Dışişleri Bakanı Yorgo Gerapetritis ve İngiltere’nin Avrupa ve Kuzey Amerika’dan Sorumlu Devlet Bakanı Stephen Doughty katılacak.
Cenevre’deki görüşmeler, 17 Mart akşamı Guterres’in liderliğinde gerçekleştirilecek bir akşam yemeği ile başlayacak. Asıl müzakereler ise 18 Mart Salı sabahı yapılacak. Guterres’in, toplantıya katılan taraflarla ikili görüşmeler gerçekleştirmesi ve ardından 5+1 formatında genişletilmiş toplantıyı yönetmesi bekleniyor. Bu toplantıların aynı gün öğleden sonra tamamlanması ön görülüyor.
Kıbrıs Sorununun Geçmişi
Kıbrıs sorununun çözümüne yönelik en son girişim, 2017 yılında İsviçre’nin Crans Montana kasabasında yapılmıştı. Ancak, adadaki Türk yönetimi 2021’de yaptığı açıklamada bir daha “federasyon” temelli çözümü müzakere etmeyeceğini belirtmişti. Guterres, tıkanıklığı aşmak adına 2024 yılında Kıbrıs için özel bir temsilci atamış fakat bu temsilcinin altı aylık temaslarının ardından yazdığı rapor, yeni bir müzakere zemininin mevcut olmadığı yönündeydi. Guterres, 15 Ekim 2024 tarihinde Tatar ve Hristodulidis ile New York’ta bir araya gelerek genişletilmiş formatta bir toplantı yapılması gerektiğini vurgulamıştı.
‘İki Ayrı Devlet Gerçeği
Ankara’daki diplomatik kaynaklar, Cenevre’de yapılacak görüşmelerin, Kıbrıs meselesinde ilerlemenin sağlanmasına yönelik görüş alışverişleri olması beklenmektedir. Kaynaklar, bu toplantının geçmiş müzakere süreçlerinin devamı olarak ya da yeni bir müzakerelerin başlangıcı niteliği taşımadığını vurgulamaktadır. Türkiye ve Kıbrıs Türk tarafı, BM parametreleri çerçevesinde federasyon temelli çözüm girişimlerinin sonuç vermediğini net bir şekilde ortaya koymakta ve adada “iki ayrı devlet ve iki ayrı halk” olduğu gerçeğinin kabul edilmesi gerektiğini savunmaktadır.
Kıbrıs Türkleri’nin özden gelen haklarının, yani egemen eşitlik ve uluslararası statünün, uluslararası toplum tarafından t
