‘Sokak sütçüleri’ zamanla nostaljik bir hale gelmiş olsa da, çiğ süt tüketimi, günümüzde hâlâ önemli bir yer taşımaktadır. Ancak, bu tür sütlerin hijyenik koşullara uyulmadan tüketilmesi, tüketicilerin sağlığı için ciddi tehlikeler doğurabilmektedir. Enfeksiyon Hastalıkları ve Mikrobiyoloji Uzmanı Prof. Dr. Ayşe Sesin Kocagöz, çiğ süt tüketimi ile ilgili bilinmesi gereken kritik bilgileri aktarmaktadır. Özellikle kaynatma süresinin, süt tüketiminde önemli bir faktör olduğuna dikkat çekmektedir.
İSTANBUL (İGFA) – Çiğ süt, bazı tüketicilerin gözünde doğal ve işlenmemiş bir gıda olarak değerlendirilmektedir. Bazı insanlar, marketlerdeki ambalajlı sütlerden daha ekonomik oldukları düşüncesiyle çiğ süt almayı tercih etmektedir. Nostaljik bir hatıra olarak zihinlerimizde yer eden sokak sütçülerinin getirdiği sütlerin yer aldığı dönemler, artık pek çok kişi için hatıralarda kalmış olsa da çiğ süt tüketimi hâlâ yaygın olarak sürdürülmektedir.
Prof. Dr. Ayşe Sesin Kocagöz, çeşitli çalışmaların, çiğ sütün gerekli hijyen koşulları sağlanmadan tüketilmesinin bazı kişilerde böbrek yetmezliği gibi ciddi sağlık sorunlarına ve hatta fatal durumlara yol açabileceğini gösterdiğini belirtmektedir. Kocagöz, pastörizasyon ve kaynatma gibi ısıl işlemler uygulanmadan satılan sütlerin riskleri hakkında önemli bilgiler sunarak, tüketicileri bilinçlendirmeye çalışmaktadır.
KAYNATMA SÜRESİNE DİKKAT EDİN!
Prof. Dr. Kocagöz, çiğ sütlerin neden tehlikeli olabileceğini açıklamaktadır. Çiğ süt, zararlı mikroplar taşıyabilir ve bu mikropların insan sağlığına risk oluşturmaması için kaynatma, pastörizasyon ve sterilizasyon gibi işlemlerle yok edilmesi gerekmektedir. Dünya Sağlık Örgütü, çiğ süt ve çiğ süt ürünlerinin (örneğin taze peynir, yoğurt veya dondurma) bu tür işlemlere tabi olmadan tüketilmemesini önermektedir. Ev ortamlarında uygulanabilecek kaynatma işleminin en az 15-20 dakika sürmesi gerektiği vurgulanmaktadır.
Çiğ sütün, Salmonella, E. coli ve diğer birçok tehlikeli bakteri barındırabileceğine dikkat çeken Kocagöz, “H5N1 (kuş gribi) virüsü ile enfekte ineklerden elde edilen çiğ sütte virüs tespit edilmiştir. Ayrıca çiğ süt ve ürünleri, toksoplazma enfeksiyonu açısından da ciddi risk taşımakta, bu durum gebelerde kalıcı hasarlara yol açabilmektedir. Seyahatlerde bu tür gıdalar, bulaşıcı hastalıklar için önemli bir risk oluşturmaktadır.” ifadesini kullanmıştır.
PASTÖRİZASYON SÜTÜN BESİN DEĞERİNİ AZALTMAZ!
Toplumda pastörizasyon sürecinin süte zarar verdiği ve besin değerini azalttığı düşüncesinin yaygın olduğunu aktaran Kocagöz, bu yanlış bir algıdır. Yapılan araştırmalara göre, pastörizasyon işlemi sütteki zararlı mikroorganizmaları yok ederken, besleyici değerinde anlamlı bir değişiklik yaratmamaktadır. Vitamin ve diğer besin değerlerindeki azalma, gıda etkinliği açısından kaygı duyulacak derecede düşüktür. UHT (Ultra High Temperature) süt de benzer bir süreçten geçirilmektedir; bu işlem sırasında sütteki mikroplar yok edilirken besin değerlerine en az düzeyde değişiklik yapılmaktadır. Kocagöz, bu işlemlerle mikroorganizma riski olmadan besin değerinin korunmuş olacağını belirtmiştir.
