Çin Ticaret Bakanlığı, 2025 yılında önemli bir karar alarak ABD’li şirketlerle ihracat yapmayı yasakladığını açıkladı. Bu yasağın arkasındaki ana sebep ise ulusal güvenliği korumak ve silahların yayılmasının önlenmesine yönelik uluslararası yükümlülüklerdir. Açıklamada, Çinli şirketlerin belirli ABD’li firmalarla olan ticari ilişkilerinin tamamen sona erdirileceği ifade edildi, böylelikle ulusal güvenlik amacı doğrultusunda bir adım atmış oldu.
Bakanlık tarafından yapılan duyuruda, 10 ABD’li şirketin de Çin ile egemenlik ihtilafı yaşanan Tayvan’a silah satışı sebebiyle “güvenilmez varlık” listesine alındığı belirtildi. Bu listede yer alan isimler arasında öne çıkan önemli savunma sanayi şirketleri, General Dynamics, Boeing Defence, Space & Security, Lockheed Martin ve Raytheon Missiles & Defence’dir. Bu firmalara yönelik ihracat yasağı getirilmesi, iki büyük ekonomik gücün arasındaki gerginliği daha da artırma potansiyeline sahip.
Lockheed Martin, General Dynamics ve Raytheon’un öncülüğündeki bu şirketler, her biri kendi alanında öne çıkan firmalar olmaları nedeniyle bu yasağın, ABD’nin savunma sanayisinde büyük bir tıkanmaya yol açabileceği öngörülüyor. Özellikle Lockheed Martin’in 5, General Dynamics’in 3 ve Raytheon’un 1 şirketi ile birlikte toplamda 2 şirketin ortaklığının bu listenin içinde yer alması, olası ticaret engellerinin büyümesine zemin hazırlıyor.
Çinli firmaların, ilk grup içerisinde yer alan 28 şirkete “ikili kullanıma sahip ürünler” satması kısıtlıyken, ikinci gruptaki 10 şirketle olan tüm ticari ilişkilerin yasaklandığı açıklandı. Bu yasak kapsamında, bu şirketlerin Çin’de yatırım yapabilmesi, yöneticilerinin ülkeye giriş ve çıkış yapabilmesi tümüyle engellendi. Böylelikle, Çin’in ABD ile olan ticari ilişkilerinin daha karmaşık ve zorlu bir hal alması bekleniyor.
Pekin yönetimi, daha önce de 24 Aralık 2024 tarihinde ABD’nin Tayvan’a yapmış olduğu silah satışları dolayısıyla 13 Amerikan savunma sanayi şirketine ve 6 yöneticisine yaptırımlar uygulamıştı. Bu durum, ikili ilişkilerin giderek daha da gerildiğinin bir göstergesi olarak yorumlanıyor. ABD ve Çin arasındaki bu tür gerginlikler, global ticareti de olumsuz yönde etkileyerek iki ülke arasındaki ekonomik dinamikleri zorlayabilir.
Sonuç olarak, Çin Ticaret Bakanlığı’nın bu yeni ihracat yasakları, sadece ABD’li şirketlerin değil, aynı zamanda global savunma sanayisinin de geleceği açısından büyük bir tehdit oluşturmaktadır. İki büyük güç arasındaki bu gerilim, ilerleyen tarihlerde hem ekonomik hem de siyasi alanda daha sert çatışmalara yol açabilir. Bu yasaklar, aynı zamanda diğer ülkelerin de belirli ekonomik stratejilerini gözden geçirmesine neden olabilir.
