Ailelerin çocuklarında sıkça karşılaştığı sorunlardan biri olan Dikkat Eksikliği ve Hiperaktivite Bozukluğu (DEHB), günümüzde uzmanlar tarafından giderek daha fazla önemsenmektedir. Teşhis ve tedavi süreçleri, çocukların sağlıklı gelişimi açısından son derece kritik bir hale gelmiştir. Üsküdar Üniversitesi NP Etiler Tıp Merkezi’nde görev yapan Çocuk ve Ergen Psikiyatri Uzmanı Dr. Öğr. Üyesi Melek Gözde Luş, DEHB hakkında aileleri bilgilendirerek, çözüm önerileri sunmaktadır.
Dr. Melek Gözde Luş, DEHB’nin, ailelerin Çocuk ve Ergen Psikiyatri birimlerine başvurmalarının en yaygın nedenlerinden biri olduğunu ifade ederken, bu durumun önemli psikiyatrik ve sosyal sorunlara yol açabilecek bir halk sağlığı sorunu olduğunu vurgulamaktadır. DEHB’nin tedavi edilmesinin büyük bir önem taşıdığını belirten uzman, “Bireyleri hayatları boyunca olumsuz etkileyebilecek bir durumdur,” şeklinde bir açıklama yapmıştır. Çocuklarda DEHB belirtileri arasında, dinliyormuş gibi görünüp dikkatin hızlıca başka alanlara kayması, dikkat süresinin kısa olması ve verilen komutları takip etmekte yaşanan zorluk gibi durumların yer aldığını ifade etmektedir.
Ayrıca, Dr. Luş, çocukların yaş düzeyine göre oturdukları yerlerde sakin kalamamalarının ve riskli davranışlar sergilemelerinin hiperaktiviteyi işaret edebileceğini belirtmektedir. Hiperaktivite, çocukların kendilerini kontrol etmede ve ortama uygun davranmalarında ciddi güçlükler yaşamasına neden olabilir.
KURALLI OLAN HER ORTAM DEHB’Lİ ÇOCUKLARI ZORLAYABİLİR
DEHB’li çocukların eğitimi ve sosyal gelişimleri üzerinde en çok etkili olan noktalardan biri, ailelerin yanlış anlamalarıdır. Dr. Luş, ailelerin hiperaktiviteyi yaramazlıkla karıştırdığını vurgulamaktadır. Hiperaktivite, çocukların kontrol edemediği bir durumken, yaramazlık çocukların kendi iradeleriyle yönlendirebildiği bir davranış biçimidir. Bu yanlış etiketleme, çocukların özgüvenlerine ciddi hasar verebilirken, altta yatan sorunların da göz ardı edilmesine yol açmaktadır. Aileler, kurallı ortamların DEHB’li çocuklar için zorlayıcı olabileceğinin farkında olmalıdırlar.
DEHB’nin belirtileri, çocukların yaşlarına göre değişiklik göstermekte; ancak genellikle kurallara uymama, diğer çocukları rahatsız etme ve dikkat dağınıklığı gibi sorunlar yaşanmaktadır. Öğrenme becerilerinin gelişiminde zorlanma, DEHB’li çocukların karşılaşabileceği diğer bir zorluktur. Ödevleri erteleme davranışı ise, DEHB sıkıntısı çeken çocuklarda görülebilir ve bu durum hayatın farklı alanlarında da kendini gösterebilir.
ÖĞRETMENLERİN YAPICI YAKLAŞIMLARI OLUMLU SONUÇLAR VERİYOR
Öğretmenlerin DEHB hakkında farkındalıklarının arttığını belirten Dr. Luş, öğretmenlerin cezalandırıcı yaklaşımlar yerine daha yapıcı çözümler geliştirdiğini belirtmektedir. Örneğin, DEHB tanısı alan öğrencilerin derse aktif katılımlarını teşvik etmek amacıyla ön sıralarda oturtulmalarının olumlu sonuçlar doğurduğuna şahit olunduğu ifade edilmektedir. Bu tür yaklaşımlar, çocukların sosyal ve akademik gelişimlerinde önemli faydalar sağlamaktadır.
Sonuç olarak, Dr. Luş, DEHB’nin aileler tarafından daha çok duyulan bir tanı haline geldiğini fakat birçok ailenin hala bu konuda yeterli bilgiye sahip olmadığını vurgulamaktadır. Özellikle ailelerin, DEHB’nin geçici bir durum olabileceği yanılgısına düşmemeleri gerektiği, dikkat eksikliği ve hiperaktivitenin cidd
