Cem YILDIRIM
Demirören Holding ve Ziraat Bankası Kredisi
Demirören Holding, 2018 yılında Hürriyet, CNN Türk, ve Kanal D gibi medya kuruluşlarını bünyesine katmak amacıyla Ziraat Bankası’ndan önemli bir kredi temin etti. Ancak bu kredinin geri ödenmesi aşamasında ciddi sorunlar yaşandı. TBMM’ye sunulan Ziraat Bankası Sayıştay raporuna göre, Demirören Grubu’na 2018 yılında toplamda 800 milyon dolar kredi verildi. Bu miktarın 700 milyon doları proje kredisi, 100 milyon doları ise işletme kredisi olarak ayrıştırıldı. Kredi iki yıl anapara ödemesiz, 10 yıl vade ile verilirken, faiz oranı da yüzde 6.5 olarak belirlendi.
Kredinin Yapılandırılması Süreci
İşletme sermaye kredisi zamanla 100 milyon dolardan 250 milyon dolara çıkartıldı. Demirören Grubu, geri ödemelerde zorlandığını belirterek kredinin yapılandırılmasını talep etti. İlk yapılandırma 2019 yılında gerçekleştirilirken, ikinci bir yapılandırma ise 2022’de yapıldı ve faiz oranları sırasıyla yüzde 6’dan yüzde 4’e indirildi. Ancak Sayıştay, bu yapılandırmalara rağmen firmanın kredi tahsilatında teminatlar dışında bir gelir sağlanamadığını bildirdi. Ayrıca firmanın anapara ödemelerinde de eksiklikler yaşandığı ve bu durumun yasal takibe alınması gerektiği uyarısında bulunuldu.
Firmanın Mali Durumu
Sayıştay’ın raporları, Demirören Grubu’nun son üç yılda zarar ettiğini, özellikle 2015, 2016 ve 2017 yıllarında sırasıyla 131 milyon, 86 milyon ve 264 milyon lira dönem zararı olduğunu ortaya koydu. 2018 yılı ise 3.1 milyar lira net dönem zararıyla kapatıldı. Bu durum, firmanın kredi geri ödeme kabiliyetine sahip olmadığına işaret etti.
Gayrimenkul Devirleri ve Ziraat Bankası
Demirören Holding, kredinin geri ödemesi için Ziraat Bankası’na, Hürriyet, Kanal D ve CNN Türk gibi medya grubu mülklerinin bir kısmını devretmiştir. Ayrıca, Demirören Holding’in son zamanlarda yaşadığı mali zorluklar, medya sektörü üzerindeki borç yükünü artırmıştır.
TCDD’nin Borçları ve زararları
TCDD’nin zararı her geçen yıl büyük bir hızla artmaktadır. 2018 yılında 2 milyar 557 milyon TL olan zarar, 2023 yılı itibarıyla 11 milyar 491 milyon TL’ye ulaşmıştır. Sayıştay raporuna göre, TCDD, Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı’ndan yol bakım ve onarım giderleri karşılığını uzun süredir alamamaktadır ve bakanlığın TCDD’ye 2 milyar 68 milyon TL borcu bulunmaktadır.
Ek Ödemeler ve Hatalı Hesaplamalar
Raporda, TCDD’nin çeşitli yapım projelerinde hesap hataları nedeniyle fazla ödemeler yaptığı tespit edilmiştir. Ayrıca, TCDD çalışanlarının uzun süre lokomotiflerde kalması, personel kaynaklı kazalarla sonuçlanmaktadır. 2022’de meydana gelen 37 kazanın 9’u, makinistlerin çalışma sürelerinin 11 saatin üzerinde olmasıyla ilişkilendirilmiştir.
İş Bulamayan Personel ve Kaynak İsrafı
Bir diğer dikkat çekici tespit, İller Bankası’nın muhalif belediyelere destek vermemesi ve iş gücü israfıdır. Sayıştay raporu, İller Bankası’nda hiç işe gitmeden maaş alan bir “Bankamatik Ordusu” olduğunu ortaya koymuştur. Bu 62 kişilik kadro, çalışmıyor olmalarına rağmen düzenli