Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı, çevre koruma amacıyla “Depozitosu Olan Ambalajlar” (DOA) adıyla yeni bir uygulama başlattı. Bu çerçevede, çevre kirliliği ile mücadele ederken atıkların geri dönüşümünü teşvik etmek hedefleniyor. Şu an Sakarya’da pilot olarak uygulanan sistemin, 2025 yılına kadar tüm Türkiye genelinde hayata geçirilmesi planlanmakta.
Depozito Yönetim Sistemi (DYS), tüketilen ürünlerin geri verilmesine ve bu süreçte depozito bedelinin iade edilmesine bağlı bir mekanizmayı kapsıyor. Bu sistem, doğal kaynakların korunmasına yardımcı olurken aynı zamanda karbon emisyonlarının da azaltılmasına katkı sunmayı hedefliyor. Bunun yanı sıra, sıfır atık ve döngüsel ekonomi hedeflerine ulaşmayı da destekliyor.
DEPOZİTO SİSTEMİNİN AMACI NEDİR?
DOA sisteminin başlıca amacı, tek kullanımlık cam, plastik ve alüminyum ambalajlar için depozito bedeli ödettirmek ve bu ambalajların geri dönüşümünü sağlamaktır. Sistemin işleyişi sayesinde tüketiciler, ambalajları geri vererek depozito bedelini alacaklar. Bu süreç, çevre bilincinin artırılması ve doğal kaynakların korunmasına önemli bir katkı sağlayacak.
MOBİL UYGULAMA İLE DEPOZİTO İADESİ
DOA uygulaması, ambalaj iade işlemlerini kolaylaştıran bir mobil uygulama olarak ortaya konuyor. Android ve iOS platformları için ücretsiz olarak indirilebilen bu uygulama, karekod okuyucu ile işliyor. Depozito bedelleri, iade edilen ambalajlar için tüketicinin e-cüzdanında birikiyor ve bu bakiye, belirli restoran ve marketlerde kullanılabiliyor.
SİSTEM BANKACILIK İLE ENTEGRE
Uygulama, Türkiye Emlak Katılım Bankası’nın altyapısı ile e-cüzdan entegrasyonu sağlayarak kullanıcı deneyimini artırmayı amaçlıyor. Kullanıcılar biriken bakiyelerini banka hesaplarına transfer edebilir veya çeşitli POS cihazları ile alışveriş yapabilirler.
UYGULAMA NERELERDE GEÇERLİ?
Şu anda yalnızca Sakarya’da aktif durumda olan DOA uygulaması, İstanbul’da ise test aşamasındadır. 2025 yılı itibarıyla Türkiye’nin her il ve ilçesinde uygulamanın hayata geçirilmesi öngörülmektedir. Ancak bunu ne zaman gerçekleştireceklerine dair kesin bir takvim henüz açıklanmamıştır.
Bakanlık, Türkiye Çevre Ajansı (TÜÇA) ile birlikte uygulamanın yönetimini üstlenirken, Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği (TOBB) ve Türkiye Esnaf ve Sanatkarları Konfederasyonu (TESK) gibi çeşitli kurumlarla işbirliği yapmaktadır.
YILLIK 25 MİLYAR ADET AMBALAJIN GERİ KAZANILMASI HEDEFLENİYOR
DOA sistemi, Türkiye genelinde yılda yaklaşık 25 milyar adet ambalajın geri dönüşümünü sağlamayı hedeflemektedir. Uygulamanın, ülke ekonomisine yılda yaklaşık 520 milyon Euro ek değer katması bekleniyor.
Bu yeni uygulama, çevre bilincini artırmak ve sürdürülebilir bir yaşam için atılan adımların önemli bir parçası olarak öne çıkmakta. Ayrıca, geri dönüşüm süreçlerini destekleyerek, doğal kaynakların daha etkin bir şekilde kullanılmasına da katkıda bulunacak.
Uygulamanın yaygınlaştırılması ile birlikte, toplumun her kesiminde çevre koruma bilincinin artırılması öngörülüyor. Özellikle genç nesillerin eğitilmesi, bu tür uygulamaların gelecek nesillere aktarılabilmesi için kritik öneme sahip. Eğitim programları ve bilgilendirme kamp