Kamu ihalelerindeki öngörüsüzlük ve döviz kuru artışı Devlet Su İşleri’nin (DSİ) ciddi mali kayıplara neden olmaktadır. Hatay’da inşa edilecek olan Reyhanlı Barajı Sulaması projesi için 2017 yılında 64 milyon 912 bin lira tutarında bir ihale gerçekleştirildi. Ancak inşaat sürecinde yaşanan aksaklıklar sebebiyle proje tamamlanamadı ve DSİ, ikmal ihalesi için 3 milyar 199 milyon 937 bin TL daha harcamak zorunda kaldı. Böylelikle, projenin maliyeti 3 milyar 364 milyon 850 bin TL’ye yükseldi ve başlangıçtaki tahminin tam 50 katına ulaştı. Projenin 2. kısmı için yapılan sözleşme bedeli olan 2020 yılındaki 359 milyon 205 bin TL’lik ödemenin ardından 2024 yılında da ikmal ihalesi yapılarak 4 milyar 797 milyon 284 bin TL daha harcandı. Böylece, proje maliyeti 4 yılda 5 milyar 155 milyon 489 bin TL’ye ulaşarak, başlangıçtaki maliyetin 14.5 katına çıkmış oldu.
Adıyaman’da da benzer bir tablo mevcut. Toplu Konut İdaresi (TOKİ) tarafından Adıyaman Gömükan Sulama İnşaatı için 2020 yılında düzenlenen ihale sonucunda 176 milyon 869 bin 350 TL’lik bir sözleşme yapıldı. Ancak planlanan tarih olan 2023 yılı ocak ayında projenin tamamlanamaması üzerine, DSİ tarafından 19 Temmuz 2024’te ikmal ihalesi gerçekleştirildi ve 1 milyar 648 milyon 164 bin TL daha harcandı. İnşaatın 12 Haziran 2025’te tamamlanması planlanmaktadır ve bu süre zarfında projenin maliyeti 3 senede 1 milyar 825 milyon TL’ye ulaşmıştır. Bu durum, projenin başlangıçta öngörülen maliyetinin tam 10.5 katına çıkmasına sebep olmuştur.
Kamu ihalelerindeki öngörüsüzsülük ve beklenmedik maliyet artışları, Devlet Su İşleri gibi kamu kurumlarının bütçelerini olumsuz etkilemekte ve devletin kasasından milyarlarca TL’nin çıkmasına sebep olmaktadır. Bu tür projelerde yaşanan problem ve aksaklıkların önüne geçebilmek adına daha dikkatli planlama ve maliyet analizleri yapılması gerekmektedir. Aksi halde, benzer mali kayıpların yaşanmaya devam edebileceği göz önünde bulundurulmalıdır.
