Dijital platformlarda, özellikle sınırlı zaman veya stokla sunulan fırsatların, bireylerde ‘fırsatı kaçırma’ korkusu (FOMO) yaratması ve bunun alışveriş kararlarını hızlandırması dikkat çekiyor. Peki, alışveriş tercihlerini kimler etkiliyor? Bu sorunun yanıtını Üsküdar Üniversitesi İletişim Fakültesi Reklamcılık Bölümünden Doç. Dr. Cihan Becan, dijital reklamlardaki etkinin derinlemesine incelenmesiyle veriyor.
İSTANBUL (İGFA) – Doç. Dr. Cihan Becan, dijital platformlardaki reklamların, bireylerin alışveriş kararları üzerindeki etkisini kapsamlı bir biçimde değerlendiriyor. Becan, dijital reklamlardaki maruz kalmanın beynin üzerindeki etkisinin oldukça önemli bir noktaya ulaştığını vurguluyor. Kişiselleştirilmiş içeriklerin ve sık tekrar edilen reklamların, tüketicinin hafızasında bir ürün veya markanın tanıdık bir imaj oluşturduğunu belirtiyor ve bunun alışveriş yapma ihtimalini artırdığını ifade ediyor.
Becan’a göre, insanlarda sosyal medya üzerinden sürekli olarak başkalarının sahip olduğu zevkli yaşamları takip etme isteği, bu dijital platformların bir diğer etkisini oluşturuyor. İnsanlar, sürekli olarak başka kişilerle karşılaştırıldıklarında bir eksiklik hissi yaşayabilirler. Bu durum, dijital platformlardaki sınırlı fırsat reklamlarının beynimizde ‘fırsatı kaçırma’ kaygısını yaratmasına neden oluyor. Sonuç olarak, bu ruh hali kişilerin alışveriş kararlarını hızlandırmada önemli bir rol oynayabiliyor.
İNFLUENCER MARKALAMASININ ETKİLERİ
Dijital reklamların, rasyonel içeriklerden daha ziyade duygusal bir bağ kurarak etkilediğini savunan Doç. Dr. Cihan Becan, bu noktada sosyal medya influencerlarının önemli bir rol oynadığını aktarıyor. Influencerlar aracılığıyla tanıtılan ürünlerin insanlara ‘güçlü’ veya ‘havalı’ hissettirebileceğini belirtiyor. Beca, bu durumun tüketicilerin alışveriş deneyimlerinde ödül beklentisi yarattığını doğrularken, çoğu reklamın beyindeki dopamin sistemini tetikleyerek bu beklentiyi güçlendirdiğine dikkat çekiyor. Eğlenceli veya şaşırtıcı içerikler, tüketicide pozitif duygular uyandırarak alışveriş isteğini artırma eğiliminde bulunabiliyor.
Dr. Becan, geçmiş alışveriş tercihleri ve dijital ayak izinin de tüketici davranışlarını etkilediğini ifade ediyor. İnsanlar alışveriş yaparken ilk olarak kullanıcı yorumlarına göz attıkları için, bu yorumların ve derecelendirmelerin karar verme süreçleri üzerinde büyük bir etki oluşturduğunu dile getiriyor. Yüksek puanlı ürünler veya olumlu kullanıcı yorumları, tüketicinin ürün alma olasılığını artırmakta ve sosyal kanıt tüketicinin güvenini pekiştirmektedir.
Becan, alışverişlerde kullanıcıların geçmişteki tercihleriyle ilgili algoritmalar tarafından sunulan kişiselleştirilmiş önerilerin, bireyleri ilgilendiren ürünlere yönlendirdiğini belirtiyor. Fiyat avantajlarının da dijital alışverişte önemli bir rol oynadığına dikkat çekiyor ve anlık indirimler, kampanya kodları veya ‘iki al bir bedava’ gibi fırsatların büyük bir etkisi olduğunu belirtiyor.
Ayrıca, ücretsiz kargo ve iade garantisi gibi avantajların da tercihleri etkilediğine dikkat çeken Becan, güvenlik konusunun da göz ardı edilmemesi gereken bir faktör olduğunu belirtiyor. Kullanıcı dostu ve güvenli ödeme seçenekleri sunan siteler, alışveriş deneyimini olumlu yönde etkileyebilir. Son olarak, tüketicinin alışveriş tercihlerinin ruh hali ile yakından ilişkili olduğunu vurguluyor. Stresli veya huzursuz hissetme durumlarında, insanlar daha eğlenc
