Dünya genelinde, gıda fiyatları mart ayında art arda yedi aydır devam eden düşüş trendini sonlandırarak yükselişe geçti. Birleşmiş Milletler Gıda ve Tarım Örgütü (FAO) tarafından derlenen dünya gıda fiyatları endeksi, şubat ayında 117 seviyesindeyken mart ayında 118,3’e yükseldi. Bu artış, endeksin aylık bazda yüzde 1,1 yükselmesine ve bir önceki yılın aynı dönemine göre yüzde 7,7 düşüş göstermesine neden oldu. Özellikle şubat ayında endeks üç yılın en düşük seviyesine gerilemişti.
Türkiye’de ise mart ayında yıllık gıda enflasyonu yüzde 70,41, aylık gıda enflasyonu ise yüzde 3,14 olarak gerçekleşti. Türk-İş’in verilerine göre, mutfak enflasyonu martta aylık yüzde 3,29, yıllık yüzde 75,09 olarak açıklandı. Bu durum, Türkiye’de gıda fiyatlarındaki artışın genel enflasyonu nasıl etkilediğini gösteriyor.
Mart ayındaki yükselişte et, süt, şeker, yağ ve tahıl fiyatları belirleyici oldu. Bitkisel yağlar, süt ürünleri ve etin uluslararası fiyatlarındaki artışlar, dünya genelindeki gıda fiyatları endeksine yansıdı. FAO Bitkisel Yağ Fiyat Endeksi martta aylık yüzde 8 artarken, palmiye, soya, ayçiçeği ve kolza yağı fiyatlarındaki yükseliş bu artışta etkili oldu. Süt ürünleri fiyatları da aylık yüzde 2,9 artarak endeksi destekledi. Aynı şekilde et fiyatları da kümes hayvanları, domuz ve büyükbaş hayvan etlerindeki fiyat artışlarıyla aylık bazda yüzde 1,7 yükseldi.
Ancak tahıl fiyatlarındaki durum biraz farklıydı. FAO Tahıl Fiyat Endeksi mart ayında yüzde 2,6 geriledi. Bu düşüşte, AB, Rusya ve ABD arasındaki güçlü ihracat rekabeti nedeniyle küresel buğday ihracat fiyatlarının düşmesi etkili oldu. Benzer şekilde, FAO Şeker Fiyat Endeksi şubat ayına göre yüzde 5,4 geriledi. Hindistan’da şeker üretim tahminlerinin revize edilmesi ve Tayland’da hasat hızının artması, düşüşte etkili oldu.
Sonuç olarak, dünya genelinde gıda fiyatları mart ayında artış göstererek uzun bir düşüş trendini sonlandırdı. Türkiye’de de gıda enflasyonunun yüksek seyrettiği bu dönemde, uluslararası fiyatlar ve üretim koşulları da gıda fiyatlarını belirleyen önemli etkenler arasında yer almaktadır. Bu durum, hem tüketiciler hem de gıda üreticileri için dikkate alınması gereken bir durumu ortaya koymaktadır.
