Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ), “Temiz Havaya Sahip Şehirler” raporuna göre dünyada yaşayan insanların sadece %10’u temiz bir şehirde yaşıyor. Bu durum DSÖ yetkilileri tarafından endişe verici bulunurken, temiz havaya sahip bir şehrin tanımı için gereken kriterler de güncellendi. Türkiye’deki 81 ilin havasını değerlendiren uzmanlar, DSÖ standartlarına göre “temiz havaya sahip” olarak tanımlanan tek bir şehir olduğunu belirtti.
Temiz Hava Hakkı Platformu, hava kirliliğini ölçmek için PM10 verisini haritalandırarak Türkiye’deki durumu inceledi. Yapılan çalışmada, sadece Sinop’un mavi olarak işaretlendiği ve temiz hava kriterlerine uygun olduğu ortaya çıktı. Ancak, Sinop’taki istasyonlardan yalnızca ikisinde yeterli veri bulunduğu için bu sonucun tam olarak temsilci olmadığı belirtildi. Ayrıca Hakkari’nin temiz havaya sahip şehirler listesinden çıkarıldığı bilgisi de paylaşıldı.
Hava kirliliğinin sağlık üzerindeki etkileri konusunda çalışmalar yapan Tekirdağ Namık Kemal Üniversitesi Tıp Fakültesi Halk Sağlığı Anabilim Dalı Başkanı Prof. Dr. Gamze Varol, hava kirliliğinin uyku düzenini bozabileceğini ve depresyona neden olabileceğini belirtti. Türkiye’de hava kirliliğinin ölüme neden olan riskler arasında ilk beş hastalıktan biri olduğunu vurgulayan Varol, özellikle kanser, dolaşım sistemi hastalıkları ve kronik akciğer hastalıklarının bu riskler arasında yer aldığını ifade etti.
Sonuç olarak, DSÖ tarafından paylaşılan rapora göre dünyada temiz havaya sahip şehirlerin sayısı oldukça azdır. Türkiye’de ise yalnızca Sinop’un temiz hava kriterlerine uygun olduğu belirlenmiş olsa da, verilerin eksikliği nedeniyle bu sonucun tam olarak doğru olmadığı üzerinde durulmaktadır. Hava kirliliğinin sağlık üzerinde ciddi etkileri olduğu ve özellikle kanser gibi ciddi hastalıklara neden olabileceği unutulmamalıdır. Bu nedenle, hava kirliliğinin azaltılması ve temiz hava standartlarının sağlanması için gerekli önlemlerin alınması gerekmektedir.
