Bu yılın ikinci çeyreğine ilişkin gelir ve kurum geçici vergi beyannamelerinin son günü yaklaşırken, iş dünyasının talepleri üzerine “enflasyon muhasebesi”nde küçük işletmelere kolaylık sağladı. Brüt satışları 2023 sonu itibarıyla 50 milyon liranın altında olan işletmeler, 2024 yılı ikinci ve üçüncü geçici vergi dönemlerinde enflasyon düzeltmesi kapsamından çıkarıldı. Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek, yaklaşık 1,5 milyon gelir ve kurumlar vergisi mükellefinin bu kolaylıktan yararlanacağını duyurdu.
Yeni karar iş dünyası tarafından olumlu karşılanırken, enflasyon muhasebesi kavramının ne olduğu, nasıl uygulanacağı ve hangi işletmeleri kapsayacağı gibi merak edilen 10 soru cevaplandı. Enflasyon muhasebesi, paranın satın alma gücündeki değişmeler nedeniyle mali tabloların gerçek durumunu yansıtmak amacıyla yapılıyor. Uygulama, mali tablolarda yer alan parasal olmayan kıymetlerin TL değerlerinin o tarihteki değerlerine getirilmesini sağlıyor.
Enflasyon muhasebesi, mali tabloların gerçek ekonomik durumu yansıtmasını sağlayan bir muhasebe pratiği olarak kabul edilir. Büyük ve orta ölçekli işletmeler, halka açık şirketler, ihracat ve ithalat yapan işletmeler enflasyon muhasebesi uygulamak zorundadır. Gelir veya kurumlar vergisi mükellefi olan ve bilanço esasına göre defter tutan tüm vergi mükellefleri enflasyon muhasebesi kapsamındadır.
Enflasyon düzeltmesi, 2024 yılı ikinci geçici vergi döneminde uygulanmış beyannameler için 13 Eylül’e kadar verilecektir. İşletme hesabı esasına göre defter tutan ticari kazanç mükellefleri, avukatlar, doktorlar, serbest meslek erbapları, zirai kazanç sahipleri, kira geliri elde edenler, faiz ve kar payı gibi gelir elde edenler enflasyon düzeltmesi uygulamasına tabi değildir.
Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek’in açıklamasına göre, 2023 sonu itibarıyla cirosu 50 milyon liranın altında olan işletmeler, 2024 yılı ikinci ve üçüncü geçici vergi dönemlerinde enflasyon düzeltmesi kapsamından çıkarılmıştır. Ayrıca, bankalar ve finansal kuruluşlar 1 Ocak 2025’ten itibaren enflasyon muhasebesi uygulamasına geçecektir.
Mükelleflerden daha önce beyanname verenler, 13 Eylül 2024’e kadar düzeltme beyannamesi vererek herhangi bir ceza veya faiz ödemeden düzeltme yapabilirler. Yatırımların muhasebeleştirilmesinde enflasyon düzeltmesi için Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek, yeni formüller üzerinde çalıştıklarını belirtmiştir. Yabancı para cinsinden olan kıymetler için kur değerlemesi yapılacak, ancak ayrıca düzeltme yapılmayacaktır.
Bilançoda aktif hesapları güçlü olan mükellefler enflasyon düzeltmesinden olumlu etkilenecekken, borçları fazla olan mükellefler ilave vergi ödemeleriyle karşı karşıya kalabilirler. Bu nedenle enflasyon muhasebesinin şirket değerlemelerini nasıl etkileyeceği konusunda dikkatli olmak gerekmektedir.
