Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, İslam İşbirliği Teşkilatı ve Arap Ligi Olağanüstü Ortak Zirve Toplantısı’na katılmak üzere 17 Ekim 2023 tarihinde Suudi Arabistan’ın Riyad kentine geldi. Zirveye katılan liderlerin aile fotoğrafının çekilmesinin ardından, Kur’an-ı Kerim tilavetiyle resmi oturum başladı. Erdoğan, burada yaptığı konuşmada, Gazze bölgesindeki mevcut insani duruma dair endişelerini dile getirerek, “İsrail’in Gazze ve diğer Filistin topraklarında gerçekleştirdiği katliamlarda bugüne kadar yüzde 70’i çocuk ve kadın olmak üzere 50 bin Filistinli şehit oldu,” şeklinde açıklamalarda bulundu. Ayrıca, Netanyahu hükümetinin bir yandan İran’a karşı askeri gerilimleri tırmandırırken, diğer yandan Lübnan’a yönelik saldırılara devam ettiğini belirtti.
Erdoğan, bu durumda acil bir ateşkes sağlanması ve Gazze’ye insani yardımların ulaştırılması için acil çözümler bulunması gerektiğini vurguladı. Türkiye’nin, Gazze’ye bugüne kadar 84 bin tondan fazla yardım malzemesi gönderdiğini belirten Erdoğan, “Engellemeler kalktığında çok daha fazlasını göndermeye hazırız,” dedi. Aynı zamanda, İsrail Parlamentosu’nun Birleşmiş Milletler (BM) yardım kuruluşu UNRWA’yı yasaklama girişimini eleştirerek, bu adımın iki devletli çözümü yok etmek ve Filistinli mültecilerin ana vatanlarına dönüşünü engelleme amacını taşıdığını ifade etti. “İsrail’in amacı, Gazze’ye yerleşmek ve Doğu Kudüs ile Batı Şeria’daki Filistin varlığını yok etmek, nihai olarak ilhak etmektir,” dedi. Erdoğan, buna karşı çıkmak gerektiğinin altını çizdi.
Cumhurbaşkanı Erdoğan, İslam ülkelerinin İsrail’e karşı alabileceği önleyici adımlara öncülük etmeleri çağrısında bulundu ve “Her şeyden önce, İsrail’e silah ambargosu uygulanması ve ticaretin sonlandırılması şarttır,” ifadelerini kullandı. Ayrıca, uluslararası alanda İsrail’in tecrit edilmesinin büyük önem taşıdığını belirtti. “Güney Afrika tarafından İsrail aleyhine Uluslararası Adalet Divanı nezdinde açılan davada teşkilat üyeleri başta olmak üzere azami sayıda ülkenin müdahil olmasını teşvik etmeliyiz,” dedi.
Erdoğan, mevcut koşullar altında daha fazla ülkenin Filistin devletini tanımasını teşvik edilmesi gerektiğini vurguladı. 7 Ekim 2023 tarihinden bu yana dokuz ülkenin Filistin’i tanıdığına dikkat çekerek, “Filistin devletinin BM üyesi olduğu günleri göreceğimize inanıyorum,” şeklinde bir ifade kullandı.
Zirve sırasında Cumhurbaşkanı Erdoğan, Suudi Arabistan Veliaht Prensi Muhammed bin Selman ile de bir görüşme gerçekleştirdi. İletişim Başkanlığı’ndan yapılan açıklamaya göre, Erdoğan, görüşmede Müslüman ülkelerin birlik ve beraberliğinin önemine değinerek, Türkiye’nin İsrail saldırganlıklarının sona erdirilmesi için BM nezdinde başlattığı silah ambargosu girişiminin desteklenmesi için çalışmalara devam edeceğini ifade etti.
Erdoğan, Müslüman ülkelere yönelik eleştirilerde bulunarak, “Bir avuç batılı ülke, İsrail’e askeri, siyasi ve ekonomik açıdan her türlü desteği verirken, Müslüman ülkelerin tepki vermekte yetersiz kalması, sahadaki durumun bu aşamaya gelmesine yol açmıştır,” dedi. Bu bağlamda, aralarındaki görüş farklılıklarının ortak dava için engel teşkil etmemesi gerektiğinin önemini vurguladı.
