Düzce Üniversitesi Eczacılık Fakültesi Farmasötik Teknoloji Bölümü’nden Doç. Dr. Gülşah Gedik ile Öğretim Üyesi Dr. Hakan Nazlı, mantarların kanserli hücreler üzerindeki etkilerini incelemek üzere kapsamlı bir araştırma başlattı. Araştırma ekibi, Düzce Üniversitesi’nden Tıp Fakültesi Tıbbi Biyoloji Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Görkem Dülger, Biyoloji Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Başaran Dülger ve araştırma görevlisi Dr. Yener Kurman’dan oluşarak, iki yıl boyunca bu çalışmalarını sürdürdü.
Bu araştırmanın merkezinde, Düzce bölgesinde doğal olarak yetişen ve halk arasında ‘sığır dili’ veya ‘geyik mantarı’ olarak bilinen mantar türü yer aldı. Bilim ekip, bu mantarları laboratuvar ortamında test ederek, çalışmaları sonucunda önemli bulgular elde etti.
Özellikle karaciğer kanseri üzerinde yoğunlaşan araştırmalarda, bu mantarın karaciğer kanserinden etkilenen hücreleri belirli dozda öldürdüğü ortaya çıktı. Doç. Dr. Gedik, bu konuda yaptığı açıklamada, “Düzce’deki bazı mantarların halk arasında karaciğer kanserine karşı kullanımını belirledik. Uzun yıllardır etkili bir antioksidan olan selenyumun, yeşil sentez yöntemiyle bu mantarlara nano partiküllerini ürettik ve Hepatosellüler Karsinom (karaciğerde görülen primer kanser türü) üzerinde etkinliğini çalıştık.” dedi.
Çalışmaların yan ürünleri arasında mantarın, dirençli hastane enfeksiyonlarını oluşturan mikroorganizmalara karşı da etkili olduğunun belirlenmesi yer aldı. Doç. Dr. Gedik, tüm mantarların kansere karşı bu özelliklere sahip olduğunu iddia etmenin yanıltıcı olabileceğini, mantarların günlük hayatta pişirme süreçleri ve bekleme süreleri gibi birçok faktörden etkilenebileceğini ifade etti.
Doç. Dr. Gedik, mantarın kanser tedavisinde kullanılabilmesi için daha fazla araştırma yapılması gerektiğini vurguladı. “Bu mantarların isimleri arasında tavuk mantarı, kara trompet, enişte tellicesi gibi örnekleri sıralayabiliriz; ancak çalışmamızda en etkili olanın Hydnum Repandum olduğunu belirledik. Fakat, kanser tedavisinde bu ürünlerin kullanımı için daha fazla in vivo çalışma ve veriye ihtiyaç var. Henüz yolun başındayız.” şeklinde konuştu.
Ayrıca, Düzce Üniversitesi Tıp Fakültesi Tıbbi Biyoloji Ana Bilim Dalı Öğretim Üyesi Prof. Dr. Görkem Dülger, mantarların antioksidanlar ve flavonoidler gibi tedavi edici bileşenler içerdiğini ve yüzyıllardır alternatif tıpta kullanılmakta olduğunu belirtti. Dülger, “Bazı mantar özütlerinin tüketimiyle ilgili raporlar, kanser vakalarının azaldığını göstermektedir.” diyerek mantar tüketiminin potansiyel faydalarına dikkat çekti.
Mantarların antikanser etkinliği üzerine yaptıkları araştırmalardan olumlu sonuçlar elde ettiklerini vurgulayan Prof. Dr. Dülger, “Geyik mantarı gibi halk arasında bilinen mantar türlerinin antimikrobiyal, antioksidan ve antikanser aktiviteleri üzerine çeşitli deneyler gerçekleştirdik. Elde ettiğimiz sonuçlar arasında mantarların gram pozitif ve gram negatif patojenlere karşı antimikrobiyal aktiviteleri oldukça dikkat çekicidir.” dedi.
Son olarak, Düzce Üniversitesi Tıp Fakültesi Tıbbi Biyoloji Ana Bilim Dalı Araştırma Görevlisi Dr. Yener Kurman, “Araştırdığımız mantarlar arasında en etkili bulunan tür Hydnum Repandum’dur; bu mantar, karaciğer kanserine karşı en etkili olanıdır.” ifadelerini kullandı (DHA).
