Düzensiz göç ve göçmen kaçakçılığıyla ilgili önemli ayrıntılar, Türkiye İçişleri Bakanı Ali Yerlikaya tarafından sosyal medya platformu X üzerinden paylaşıldı. Bakan Yerlikaya, 2025 yılı bütçesi ile ilgili Plan ve Bütçe Komisyonu’ndaki sunumunda, düzensiz göç ve göçmen kaçakçılığına karşı kararlı bir mücadele yürüttüklerini vurguladı. Bu mücadeleyi sürdürebilmek adına, çeşitli verilere dayanarak yürütülen çalışmaları aktardı.
Bakan Yerlikaya’nın verdiği bilgilere göre, 2024 yılının ilk 10 ayında göçmen kaçakçılığı organize eden 3 bin 924 kişi tutuklandı. Ayrıca, bu süreçte 4 bin 427 araca el konuldu. Düzensiz göç ile mücadele kapsamında ise, sınırlar boyunca 97 bin 168 düzensiz göçmenin ülkeye girişine engel olundu. Bunun yanında, toplamda 109 bin 451 düzensiz göçmen de hudutlardan sınır dışı edildi.
Ayrıca, Türkiye’de sıkı kontrollerin devam etmesi nedeniyle, kendilerini yakalanmaktan korumak için vize, vize muafiyeti veya ikamet ihlali bulunan yaklaşık 302 bin 826 yabancı da kendi isteğiyle ülkeyi terk etti. Bu durum, Türkiye’nin göç kontrol politikalarının etkili bir şekilde uygulanmakta olduğunun bir göstergesi olarak değerlendiriliyor.
Bakan Yerlikaya’nın duyurduğu bir diğer önemli husus ise adres tahkikatlarıydı. 2023 yılının Eylül ayında, yasal kalış hakkı bulunan tüm yabancıların adresleri üzerinde araştırmalara başlandı. Bu süreç, 2024 yılı Mayıs ayına kadar sürecek. Bu çalışmalarda, Geçici Koruma Altında Bulunan Suriyelilerin 731 bin 146’sının adreslerinin güncel olmadığı tespit edildi. Bu kişilere adres güncellemeleri için 90 günlük bir süre tanındı. Türkçe ve Arapça SMS’lerle bilgilendirmeler yapılırken, 81 ilde Valilikler koordinesinde Sivil Toplum Kuruluşları ile toplantılar gerçekleştirildi. Bu yoğun bilgilendirme çalışmaları sonucunda 580 bin 819 Suriyeli ya adreslerini güncelledi ya da güncelleme randevusu aldı.
Bu sürecin yanı sıra, Milli Eğitim Bakanlığı, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı, Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı ile Sağlık Bakanlığına da yazı yazıldı. Adreslerini güncellemeyen Suriyelilerin, en son aldıkları kamu hizmetlerinin kaydı talep edildi. Adreslerini güncellemeyenlerin kimlik numaralarının pasife alınması uygulamasına gidildi. Bu, kimlik numarası pasife alınanların Türkiye’de şartlar sağlanmadıkça acil sağlık hizmetleri hariç hiçbir kamu hizmetine erişemeyeceği anlamına gelmektedir.
1 Ekim 2024 tarihinde, yapılan tüm bu çalışmaların ardından, elde edilen verilerin analizi gerçekleştirildi. Kamu hizmetlerinden yararlanmayanlar ve belirtilen süre içerisinde adreslerini güncellemeyen bireyler belirlendi. Örneğin, çocukları okula gitmeyen, hastaneye başvurmayan ve sosyal yardımlardan faydalanmayan aileler tespit edildi. Tüm bu bilgilerin değerlendirilmesi sonucunda, hükümet yetkilileri, Avrupa’ya geçmiş olabilecek Suriyelilerin kayıtlarının güncellenmesi üzere gerekli adımları atacaklarını duyurdular. Şu an itibarıyla, Türkiye’de Geçici Koruma Altında Bulunan Suriyelilerin toplam sayısının ise 2 milyon 935 bin 742 olduğu bildirilmektedir.
