CHP Niğde Milletvekili Ömer Fethi Gürer, son dönemde vatandaşların bireysel kredi ve kredi kartı borçlarında yaşanan artışı endişe verici bulduğunu açıkladı. 4-11 Ekim haftasında, bireysel kredi ve kredi kartı borçları toplamda 3 trilyon 597 milyar liraya ulaşarak 21,9 milyar lira arttı. Bireysel kredilerin toplam bakiyesi 1 trilyon 917 milyar liraya, kredi kartı borç bakiyesi ise 1 trilyon 680 milyar liraya yükseldi. Gürer, 2023 yılının sonundan itibaren tüketici borçlarında yüzde 31,9 oranında bir artış kaydedildiğini ve toplamda 869 milyar lira artış olduğunu belirtti. Bu artışın 359 milyar lirası bireysel kredilere, 510 milyar lirası ise kredi kartı borçlarına ait.
Gürer, bankaların ve finans kuruluşlarının zamanında tahsil edemediği bireysel kredi ve kredi kartı borçlarının icra takibine alındığını söyledi. Bu borçların son haftada 222 milyon lira artarak toplamda 92,3 milyar liraya ulaştığını belirtti. Yılbaşından bu yana icra takibine alınan borç miktarının yüzde 103,6 oranında artarak 47 milyar lirayı aştığını vurgulayan Gürer, batık kredi kartı borçlarında yüzde 193,2’lik bir artış ve batık bireysel kredi borçlarında yüzde 57,7’lik bir artış olduğunu ifade etti. Yüksek faiz oranları ve enflasyonun vatandaşların borçlarını geri ödemelerini zorlaştırdığını ve yeni bir borç krizi riski olduğunu belirtti.
Vatandaşların toplam borcu 3,71 trilyon liraya ulaştı. Gürer, Merkez Bankası’nın Finansal İstikrar Raporu’na göre varlık yönetim şirketlerinin kontrolünde 47 milyar liralık batık tüketici kredisi alacağı bulunduğunu bildirdi. İcralık kredi borcu ise faizler ve icra masrafları hariç yaklaşık 140 milyar lirayı buldu. Ayrıca, TOKİ’ye olan 67 milyar liralık taksitli konut borcunun ek bir yük olduğunu belirtti.
Gürer ayrıca, TOBB verilerine göre, yeni şirket ve işletme kuruluşlarında düşüş yaşandığını belirtti. 2024 yılı Ocak-Eylül döneminde yeni kurulan işletme sayısının geçen yıla göre yüzde 14,7 azalarak 93 bin 97’ye gerilediğini, kapanan ya da tasfiye edilen işletme sayısının da yüzde 3 azalarak 51 bin 916’ya düştüğünü açıkladı. Aynı dönemde yeni işe başlayan esnaf ve sanatkâr sayısının yüzde 14,9 oranında düşüş gösterdiğini, mesleği bırakan esnaf ve sanatkâr sayısının ise yüzde 3 azalarak 81 bin 652’ye düştüğünü belirtti.
Son olarak, tarım sektöründeki borçların hızla arttığını vurgulayan Gürer, tarım sektörünün bankalara olan borcunun 746 milyar 548 milyon 239 bin TL’ye yükseldiğini belirtti. Bankalar tarafından takibe alınan borçların ise 2 milyar 944 milyon 130 bin TL’ye ulaştığını söyledi. Ayrıca, tarım sektörünün bankalara olan borcunun bir aylık süreçte 31,5 milyar TL arttığını ifade etti.
