İstanbul Büyükşehir Belediyesi (İBB) Başkanı Ekrem İmamoğlu, 1957 yılında dönemin Demokrat Partili Başbakanı Adnan Menderes tarafından yıktırılan ve parçaları bile kalmayan Merzifonlu Kara Mustafa Paşa Camii’nin aslına uygun şekilde yeniden yapılacağını duyurdu. Bu önemli açıklama, günümüzdeki siyasi tartışmaların ortasında gerçekleşti. Milli Eğitim Bakanı Yusuf Tekin’in, CHP’nin camileri yıktırdığına dair söylemleriyle başlayan tartışmalar, İmamoğlu’nun bu projeyle gündemi yeniden şekillendirdi.
CHP’li İmamoğlu’nun camiyi yeniden inşa etme kararı, Türkiye Cumhuriyeti tarihinde Adnan Menderes döneminin tartışmalı yönlerini gündeme taşıdı. İmamoğlu, sosyal medya üzerinden yaptığı paylaşımda, Menderes’in dönemiyle ilişkilendirilen yıkım politikasının bir parodisi olarak, kendi projelerinin altında yatan değerleri vurguladı. Bu durum, AK Parti’nin geçmişle kıyaslama yapma çabalarını da içeriyor; zira AKP sık sık CHP’yi eleştirirken Menderes’in uygulamalarına atıfta bulunuyor.
“YENİDEN KAZANDIRIYORUZ”
İmamoğlu, sosyal medya hesabından paylaştığı mesajında, “1957 yılında yol genişletme çalışmalarında yok edilmiş İstanbul’un mimari değeri Merzifonlu Kara Mustafa Paşa Camii’ni altında kuracağımız Karaköy Meydanı Kütüphanesi ile birlikte yeniden İstanbul’a kazandırıyoruz.” ifadelerine yer verdi. Bu açıklama, İmamoğlu’nun İstanbul’un gizli kalmış tarihi değerlerini yeniden canlandırma arzusunu ifade ediyor.
İmamoğlu, 1957’de meydana gelen yıkımların ardından kentsel olarak hasar gören alanların eski tarihi dokusuna kavuşması için önemli projelere imza atacaklarını belirtti. “Karaköy Meydanı’nı da tekrar tarihi dokusuna dönüştürecek çalışmaları yapmaya başlıyoruz.” diyen İmamoğlu, Mimar D’arranco’nun İstanbul’a kazandırdığı cami ve çevresi için büyük bir hayal kurduğunu dile getirdi. Bu projeyle birlikte Karaköy Meydanı’nın çehresinin değişeceği ve bölgeye yeni bir kimlik kazandıracağı öngörülüyor.
YIKTIRDIĞI TEK CAMİ DEĞİL
Dikkate değer bir nokta ise, Karaköy’de yeniden yapılacak olan caminin, Adnan Menderes tarafından yıktırılan tek cami olmadığıdır. Özellikle 1955 ile 1957 yılları arasında, sadece İstanbul’da 54 caminin yıkıldığı belirtiliyor. Dönemin Başbakanı Adnan Menderes, İstanbul’un çeşitli bölgelerinde; Tophane, Karaköy, Fatih, Eminönü ve Beşiktaş’ta camilerin yıkılmasına göz yummuş ve bu konuda talimatlar vermişti. Bu durum, geçmişin izlerini silmeye yönelik bir politika olarak düşünülmekte ve günümüzdeki iktidar ile muhalefet arasındaki tartışmalara zemin hazırlamaktadır.
İmamoğlu’nun bu projeye yaklaşımı, hem geçmişe saygıda bulunma hem de şehircilik açısından önemli adımlar atma arzusunu gözler önüne seriyor. Öte yandan, siyasi çevrelerde tartışmalara yol açarken, İstanbul’un kültürel mirasının yeniden canlanması için gösterilen bu çabalar, şehrin tarihine ve kimliğine dair tartışmaları da beraberinde getiriyor. Geçmişte yaşanan yıkımlar ve bugünkü yeniden inşa çalışmaları, İstanbul’un mimari zenginliğini koruma çabasında önemli bir yer tutacaktır.
