1874 yılında Gana ile İngiltere arasındaki Sagrenti Savaşı sırasında İngiliz askerlerinin yağmaladığı mücevherler, 1965 yılından beri İngiltere’deki farklı müzelerde sergileniyordu. Ancak sonunda Gana’nın başkenti Kumasi’deki Manhyia Sarayı Müzesi’nde sergileneceği kararı alındı. Bu mücevherler arasında altın ve gümüş kıyafetler de bulunuyordu.
Gana hükümeti, Avrupa’ya kaçırılan ve 150 yıllık olan 32 tarihi eserin iadesini istedi ve sonunda Asante Kraliyeti’ne ait olan mücevherler geri verildi. British Museum ve Victoria ve Albert Müzesi, iade edilen eserler arasında yer alan altın eserleri sergilemek için bu adımı attı.
Sömürge döneminde kaçırılan ve farklı ülkelerde sergilenen çok sayıda tarihi eser bulunuyor. Özellikle British Museum’da sergilenen eserleri olan ülkeler, müzeden yaklaşık 2 bin parçanın kaybolması ve zarar görmesi haberlerinin ardından eserlerinin iadesini talep etti. Bu ülkeler arasında Gana ve Türkiye bulunurken, Yunanistan da Elgin mermerlerini geri almak için çeşitli girişimlerde bulunuyordu.
Son olarak Yunanistan Başbakanı Kiryakos Miçotakis, İngiltere ziyareti sırasında Başbakan Rishi Sunak ile Elgin mermerleri konusunu görüşmeyi planlıyordu. Ancak Sunak, bu açıklamalar üzerine Miçotakis’le olan görüşmesini iptal etti. İngiltere, müzelerinde bulunan başka ülkelere ait eserleri koruduğunu ve iade etmeyeceğini açıklarken, bu eserlerin ülkelerin tanıtımına katkı sunduğunu belirtti.
İngiltere ve Gana arasında yaşanan bu iade süreci, geçmişte yaşanan savaşın izlerini günümüze taşıyor. Gana’nın tarihi eserlerini geri alması, ülkenin kültürel mirasını koruma adına önemli bir adım olarak değerlendiriliyor. Bu tarihi eserlerin artık asıl sahibi olan Gana’ya iadesi, aralarında altın ve gümüş kıyafetlerin de bulunduğu mücevherlerin yeniden anavatanlarında sergilenmesine olanak tanıyacak.
