İngiltere Maliye Bakanı’nın Çin Ziyareti
İngiltere Maliye Bakanı Rachel Reeves, Kovid-19 salgınının ardından zorlaşan Çin-İngiltere ilişkilerini düzeltmek amacıyla 2025 yılında Pekin’e önemli bir ziyaret gerçekleştirdi. Bu ziyaretin temel amacı, ekonomik işbirliğini yeniden canlandırma çabaları çerçevesinde Çin ile olan ilişkileri normala döndürmekti. Reeves, iki günlük bu ziyaret kapsamında, Pekin’de çeşitli temaslarda bulundu.
Reeves’in, Çin’in ekonomik ilişkilerden sorumlu Başbakan Yardımcısı Hı Lifıng ile düzenlediği 11. Çin-İngiltere Ekonomik ve Finansal Diyalog Toplantısı, 2019 yılında Kovid-19’un etkisiyle gerçekleştirilemediği için, altı yıl içerisinde yapılan ilk toplantı olma özelliği taşıyordu. Bu toplantıda, iki ülke arasındaki ekonomik ilişkilerin yeniden canlandırılmasına dair önemli mesajlar iletildi.
Toplantıda İki Ülkenin Ekonomik Potansiyeli Vurgulandı
Toplantıda, Başbakan Yardımcısı Hı Lifıng, Çin ve İngiltere’nin birbirini tamamlayan ekonomilere ve geniş ortak çıkar alanlarına sahip olduğuna dikkat çekti. Hı, bu potansiyelin, iki ülke arasındaki diğer alanlardaki görüş ayrılıklarının çok daha önünde olduğunu belirterek, ülkeler arasındaki kalkınma stratejilerinin uyumlaştırılması gerekliliğini ifade etti. Ayrıca, ticaret ve yatırımların artırılması ile temiz enerji, finansal hizmetler, yeşil ekonomi, biyoteknoloji ve yapay zeka gibi alanlarda işbirliğinin genişletilmesi gerektiğini önerdi.
İngiltere Maliye Bakanı Rachel Reeves de toplantı sırasında, Çin’in İngiltere’nin dördüncü en büyük ticaret ortağı olduğunu belirtti ve İşçi Partisi hükümetinin ekonomik işbirliğini daha da ileriye götürme arzusunu iletti. Reeves, görüşmeler sonucunda iki ülke için gelecek beş yıl boyunca 600 milyon pound değerinde işbirliği anlaşmaları imzalandığını açıkladı. Ayrıca, Çin ile ekonomik ilişkileri yeniden canlandırmanın İngiltere için 1 milyar pound’luk bir ek değer yaratmasını beklediklerini duyurdu.
İşçi Partisi ve İlişkilerin Yeniden Normalleştirilmesi
İngiltere’de Temmuz 2025’te gerçekleştirilen seçimlerin ardından iktidara gelen Başbakan Keir Starmer liderliğindeki İşçi Partisi hükümeti, son on yılda Muhafazakar Parti yönetiminde giderek parçalanan ilişkileri düzeltmeyi ve özellikle ekonomik alanda işbirliğini geliştirmeyi hedefliyor. Özellikle 2016 yılında Theresa May’in başkanlığında Muhafazakar Parti iktidarının başlamasıyla birlikte, İngiltere ve Çin arasındaki ilişkilerde gerilimler artmıştı.
Çin hükümetinin eski İngiliz sömürgesi olan Hong Kong’un özerk yönetim yapısına müdahale ettiği, Sincan ve Tibet illerindeki insan hakları ihlalleri gibi konular, iki ülke arasındaki anlaşmazlıkları derinleştirdi ve üst düzey temasların sıklığını azalttı. İngiltere Parlamentosu, 2021’de Çin’in Sincan Uygur Özerk Bölgesi’nde Uygur azınlığa yönelik soykırım uygulandığına dair bir karar alırken, aynı yıl İngiliz hükümeti, Çinli telekomünikasyon firması Huawei’in 5G altyapısı kurmasını yasaklama yoluna gitti.
Güvenlik Endişeleri ve Değişen İlişkiler
İngiltere’nin, Çin’in kendi topraklarındaki faaliyetlerine ve ekonomik güvenliğine dair endişeleri de artmakta. Önceki Başbakan Rishi Sunak, Kasım 2022’de yaptığı bir konuşmada, Çin ile olan ilişkilerde işbirliğinin “altın çağına” son verildi