Cumhurbaşkanı ve AKP Genel Başkanı olan Recep Tayyip Erdoğan, geçtiğimiz günlerde gerçekleştirdiği Irak ziyareti sonrasında gözler petrol ticaretindeki son duruma çevrildi. Ancak hala petrol ticaretinde çözüm sağlanamamış durumda.
Son bir yılda Irak ve Türkiye arasında yaşanan gelişmelerin ardından, Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın Irak ziyareti önemli bir gündem maddesi haline geldi. Iraklı enerji uzmanları da Türkiye’ye petrol ihracatının yeniden başlayabileceğini belirtmişlerdi.
Erdoğan’ın ziyaretinden önce, Iraklı enerji uzmanları da petrol akışının yeniden başlamasının olası olduğunu dile getirdiler. Ancak bazı uzmanlar, Türkiye’nin önce Irak’a ceza ödemesi gerektiği ve medyadaki haberlerin Irak üzerinde baskı oluşturmak amacı taşıdığı görüşündeler.
Enerji Uzmanı Necdet Pamir, Türkiye’nin Irak’ın Barzani yönetiminden aldığı ucuz petrolün Irak Anayasası’na aykırı olduğunu belirtti. Pamir’e göre, Irak’ın bu konuyu kısa sürede unutması mümkün değil ve petrol ihracatına başlamadan önce tazminat alması gerekiyor.
Irak, 2014 yılında IKBY’nin Türkiye üzerinden petrol ihracatını durdurarak ceza alması gerektiğini belirtmişti. Uluslararası Ticaret Odası, Türkiye’nin Irak’a yaklaşık 1,4 milyar dolar tazminat ödemesine karar vermişti ve bu nedenle petrol akışı durdurulmuştu.
Türkiye, Irak’a boru hattının yeniden faaliyete geçirilmeye hazır olduğunu bildirse de, sorunların devam etmesi nedeniyle henüz bir adım atılamamıştı. Uzmanlar, Türkiye’nin cezayı ödemesiz petrol akışını sağlamasının zor olduğu konusunda hemfikirler.
Enerji Bakanı Alparslan Bayraktar, boru hattının faaliyete geçirilmeye hazır olduğunu söylemiş olsa da, Iraklı yetkililer resmi bir bildirim almadıklarını belirtmişti. Tahminlere göre, günde yaklaşık 450 bin varil ham petrol Türkiye üzerinden Irak’a taşınıyordu ve bu durum Irak’ın büyük miktarda gelir kaybına neden olmuştu.