Son günlerde Türkiye’nin enerji piyasasında dikkat çekici gelişmeler yaşanıyor. Enerji Piyasaları İşletme AŞ verilerine göre, 2024 yılı Eylül ayının ortalarında, spot elektrik piyasasında işlem hacmi önceki güne göre yüzde 15,6 oranında artış göstererek 1 milyar 764 milyon 303 bin 600 lira seviyesine ulaştı. Bu durum, enerji sektöründe yaşanan dalgalanmaların ve artan enerji talebinin bir göstergesi olarak değerlendirilmektedir.
Gün öncesi piyasada, yani 2024’ün 10. gününde, bir megavatsaat elektriğin fiyatı belirli saat dilimlerinde önemli değişiklikler göstermekte. Örneğin, yarın için en yüksek elektrik fiyatları 08:00, 09:00 ile 16:00-18:00 saatlerinde 3 bin lira olarak tespit edilmişken, en düşük fiyat 05:00’te 2 bin 71 lira olarak belirlendi. Bu durum, elektrik fiyatlarının gün içindeki talep ve arz dengesine bağlı olarak nasıl değişkenlik gösterdiğini ortaya koyuyor.
Ayrıca, gün öncesi piyasada 1 megavatsaat elektrik için hesaplanan aritmetik ortalama fiyatı 2 bin 602 lira 67 kuruş, ağırlıklı ortalama fiyatı ise 2 bin 635 lira 99 kuruş olarak kaydedildi. Aritmetik ortalama, tüm fiyatların matematiksel olarak toplandıktan sonra toplamının işlem adedine bölünmesiyle bulunurken, ağırlıklı ortalama ise fiyatların işlem hacmiyle çarpılarak toplamlarının işlem hacmine bölünmesiyle elde ediliyor. Bu iki yöntem, piyasa fiyatlarının analizinde önemli bir rol oynuyor.
Spot piyasada da benzer bir şekilde fiyat hareketliliği gözlemleniyor. Bugün, 1 megavatsaat elektrik fiyatı en yüksek 2 bin 989 lira 99 kuruş, en düşük ise 2 bin 76 lira 99 kuruş seviyelerinden işlem gördü. Bu fiyatlandırma farklılıkları, piyasa oyuncularının beklentilerine, enerji kaynaklarının mevcudiyetine ve diğer ekonomik faktörlere bağlı olarak şekillenmektedir.
Tüm bu veriler ışığında, Türkiye’nin enerji piyasası büyük bir değişim ve belirsizlik içinde bulunuyor. Artan talep ve sınırlı arz, fiyatların yükselmesine neden olurken, bu durum tüketicilerin de bütçelerini etkilemektedir. Piyasanın gelecekteki seyrini etkileyebilecek birçok parametre mevcut. Özellikle yenilenebilir enerji kaynaklarının devreye girmesi ve enerji verimliliği konularındaki iyileştirmeler, elektrik fiyatlarının stabilizasyonunda önemli bir rol oynayabilir. Ancak mevcut koşullarda enerji maliyetlerinin düşük kalması, enerji tüketiminde bir kısıtlama yaratarak, tüketicileri daha dikkatli harcamalar yapmaya yönlendirebilir.
