İstanbul, Türkiye’de bazı çaycılar tarafından başlatılan askıda çay uygulaması sayesinde vatandaşların yanında durmaya çalışıyor. Türkiye, dünya genelinde çay üretiminde önemli bir rol oynamasına rağmen, son yıllarda yaşanan ekonomik krizden dolayı milyonlarca insanın temel gıda ürünlerine erişimde zorlandığı bir dönemden geçiyor. Bu koşullar altında, pek çok insan bir bardak çay almakta dahi zorluk çekiyor.
ASKIDA ÇAY UYGULAMASI BAŞLADI
Özellikle Karaköy bölgesinde bir çay ocağının sahibi olan esnaf, ihtiyaç sahibi vatandaşlar için askıda çay uygulamasını başlattı. Ancak bu esnaf, bu uygulamayı “fakir çayı” adı altında sunmayı tercih etti. Nedenini ise “Fakir çayı, askıda çay anlamında. Askıda yemek var, askıda ekmek var, ben de askıda çay yazdığım zaman önüne geçemedik. Parası olan da askıda içiyor, olmayan da askıda içiyor. Fakir çayı dediğin zaman gururuna yediremiyor, gururuna yedirip bana bir fakir çayı ver diyemiyor, sadece okuyup geçiyor,” şeklinde ifade ediyor. Bu durum, emekliler ve maddi durumu iyi olmayan kişilerin mahremiyetini koruma çabası olarak yorumlanabilir.
İstanbul, ülke genelinde en yüksek enflasyon oranlarını yaşadığı için alım gücü azalan sadece vatandaşlar değil, ticaretle uğraşan esnaflar da ciddi etkilenmektedir. Önceden boşa satılan tost, içi boş içli köfte ve boş baklava gibi ürünlerin ardından şimdi de ‘Yarım çay’ ve ‘fakir çayı’ gibi uygulamalar dikkat çekiyor.
FAKİR ÇAYI UYGULAMASI
Ömer Seçkin isimli çay ocağı işletmecisi, kapısına “Yarım Çay bulunur” ve “Fakir Çayı bulunur” yazıları asarak bu iki seçeneğe olan talebi duyurmuş. Seçkin, yarım çay uygulamasını, asgari ücret zammından sonra çayın fiyatının artmasıyla gelen şikayetler üzerine başlattığını belirtiyor. Müşterilerinin itirazları üzerine bu seçeneği getirmek zorunda kaldığını ifade eden Seçkin, yarım çay uygulamasında bardak başına 4,90 TL ücret aldığını aktarıyor.
Fakir çayı uygulamasının aslen ‘askıda çay’ uygulaması olduğunu kaydeden Seçkin, bunun özellikle emekliler için düşünülmüş bir seçenek olduğunu belirtiyor. “Yarım çay, çayımız 7,5 liraydı. Birdenbire zam yapınca müşteri itiraz etmeye başladı. Bunun üzerine yarım çay uygulaması aklıma geldi. Hem espri olsun hem de isteyen olursa veririz,” diyerek bu duruma esprili bir yaklaşım sergiliyor. Zaman zaman gerçekten yarım çay isteyen kişilerin de geldiğini vurguluyor.
Bu uygulamalar, ekonomik sıkıntıların arttığı bir dönemde bazı insanlara umut ışığı olurken, diğerleri için ise toplumsal dayanışmanın bir örneği olarak değerlendiriliyor. İstediği fiyatı ödeyemeyen birçok insan için bu uygulamalar, sosyal sorumluluk projeleri olarak ön plana çıkıyor. Böylelikle, vatandaşların ihtiyaçlarına bir nebze olsun cevap verilmeye çalışılıyor.
