Kıbrıs’ta 20 Aralık 1963’ü 21 Aralık’a bağlayan gece, terör örgütü EOKA militanlarının Kıbrıs Türklerine yönelik başlattığı ve tarihe “Kanlı Noel” olarak geçen katliamın üzerinden 61 yıl geçti. Bu kanlı saldırılarda toplam 364 kişi şehit olurken, 103 Türk köyü boşaltıldı. Bu olay, Ada’daki toplumlar arası çatışmaların da başlangıcını oluşturdu.
Rumların gerçekleştirdiği ilk saldırılardan biri, Lefkoşa’da gerçekleşti; burada 92 Türk hayatını kaybetti, 146 kişi ise yaralandı. Rum terör örgütü EOKA, ilk büyük katliamını Lefkoşa’daki Ayvasıl köyünde 23 Aralık 1963’te gerçekleştirdi. Bu köyde esir alınan 21 Kıbrıs Türkü, elleri bağlandıktan sonra öldürüldü ve toplu mezara gömüldü.
Rum çeteleri, 24 Aralık 1963’te Lefkoşa’nın Kumsal bölgesindeki saldırılarına devam ettiler. Kıbrıs’taki Türk Alayı’nda doktor olarak görev yapan Binbaşı Nihat İlhan’ın eşi ve üç çocuğu, vahşice katledildi. Binbaşı İlhan’ın eşi Mürüvet ve çocukları Murat, Kutsi ile Hakan, evlerinin banyosunda ölü olarak bulundu. Bu olay tarihe “Kumsal Katliamı” ya da “Banyo Katliamı” olarak geçerken, katliamın yapıldığı ev daha sonra Barbarlık Müzesi olarak ziyarete açıldı.
1974 Kıbrıs Barış Harekatı mücahitlerinden biri olan 83 yaşındaki Metin Aybars, Türk Mukavemet Teşkilatı’na üye olarak o dönemde yaşananları, Kanlı Noel’in öncesini ve sonrasını aktardı. Aybars, Kıbrıs Türklerinin Rumlarla mücadelesinin Yunanistan’ın Osmanlı’dan kopmasıyla başladığını belirtti ve Rumların geçmişten gelen büyük İskender hayalinin peşinden gittiklerini, haritalar çizerek Kıbrıs’ı Yunanistan’a bağlama hayali kurduğunu ifade etti.
1955 yılında Kıbrıs’ın stratejik önemi arttıkça, Yunanlıların silahlı mücadeleye başladığı ve EOKA terör örgütünü kurduğu dönem başladı. Lefkoşa’da 10-15 kadar bombanın patladığı 1 Nisan 1955’te, Kıbrıs Türkleri bu durumu kabullenmekte zorlandı. Türk ve Rum mahalleleri arasındaki gerginlik artmaya başladı. 1958 yılının Ocak ayında, 2 günde 8 Kıbrıs Türkü şehit oldu; İngilizler, bu durumu daha fazla dondurmak için bölgeye müdahale etmeye başladı. Bunun üzerine Türk Mukavemet Teşkilatı (TMT) kuruldu ve silahlanma gerekliliği anlaşıldı.
Kıbrıs üzerinde yaşanan çatışmaların doruk noktası 21 Aralık 1963 gecesi yaşandı. İki Kıbrıs Türkü, dönerken Rum polisler tarafından şehit edildi ve bu olay, daha büyük bir katliama zemin hazırladı. Bu süreçte, Türk Mukavemet Teşkilatı’nın durumu düzeltme çabaları başladı. Ancak, Rum saldırıları devam etti ve akabinde tam bir alarm durumu yaşandı. Kıbrıs’ta halk, güvenli bölgelere dağıldı.
Olayın patlak vermesiyle birlikte, Kıbrıs Türkleri için hayat bir daha değişti. Eylül ve Ekim aylarında farklı köylerdeki insanların yüzyüze geldikleri tehditler ve katliamlar, Kıbrıs Türkü’nün savaş ve direniş tarihinde önemli bir dönüm noktası oldu. 1964 içerisinde, farklı tarihlerde çok sayıda çatışma çıktı ve 1967 yılına kadar süren baskınlar sonucu Kıbrıs Türkü büyük kayıplar yaşadı.
Tarihe “Kanlı Noel” olarak geçen bu gece, 20 Temmuz 1974’te Türkiye’nin adaya müdahale etmesiyle sona erdi. Ancak bu tarih sadece bir başlangıç değil
