Ekonomide devam eden dengelenme süreci, finansman maliyetlerindeki artış, talepteki düşüş ve alternatif yatırım araçlarının artan cazibesi, konut fiyatlarındaki reel düşüşü art arda 11 aya taşıdı. Merkez Bankası tarafından açıklanan konut fiyat endeksi verileri, piyasanın nabzını tutan platformların da paylaştığı verilerle örtüşmektedir. sahibinden.com tarafından yayınlanan “sahibindex Kiralık ve Satılık Konut Piyasası Görünümü” raporu, mayıs ayındaki sonuçlara odaklanmaktadır. Rapora göre Türkiye genelinde reel satış fiyatlarındaki düşüş, son 11 aydır devam etmektedir. Reel fiyatlar, yıllık değişim oranları açısından ülke genelinde yüzde -21, İstanbul’da yüzde -22.8, İzmir’de yüzde -20.2 seviyelerine gerilemiştir. Ankara’da ise düşüş yüzde -17.3 olarak kaydedilmiştir. Nisan ayından mayıs ayına geçişte İstanbul’da reel konut fiyatı 3.9, Ankara’da 3.5, ve İzmir’de 3.8 puan azalmıştır. Ortalama konut metrekare fiyatlarına bakıldığında, İstanbul’da 39.455 TL, Ankara’da 21.564 TL ve İzmir’de 33.013 TL olarak belirlenmiştir.
İstanbul’da konut fiyatları 2022 Temmuz’unda yüzde 240.9 seviyesine ulaşıp düşüşe geçerek, Mayıs 2024’te yıllık fiyat artışı yüzde 35.5’e gerilemiştir. Ankara ve İzmir’de ise Eylül 2022’de zirveye ulaşıp yüzde 205.6 ve yüzde 183.1 seviyelerine çıkmıştır. Ancak, Mayıs 2024’te her iki ilde de yıllık artış oranlarında gerileme görülmüş ve yüzdeler sırasıyla yüzde 45.1 ve yüzde 40.1’e düşmüştür. Türkiye genelinde enflasyondan arındırılmış reel kira fiyatlarında uzun süredir azalış gözlenmektedir. Mayıs ayında yıllık reel kira fiyatları değişimi yüzde -14.6 olarak belirlenmiştir. Bu da reel kiraların geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 14.6 düştüğünü göstermektedir.
Gayrimenkulde kredi erişiminin zorlaşmasıyla birlikte nakit gücünün daha belirleyici hale geldiği bir dönemden geçilmektedir. Uzmanlar, bu süreçte pazarlık paylarının arttığını ve özellikle yüksek segmentteki konutlarda fiyatların düşmesine neden olduğunu belirtmektedir. Konut fiyatlarındaki nominal düşüşün geleceğine işaret edilirken, mevcut durumda alıcıların güçlü konumda olduğu vurgulanmaktadır. Şirketlerin konut fiyatlarını daha uzun süreli olarak güncellediği, yabancı talebinde azalma yaşandığı ve kredilerin kısıtlandığı ifade edilmektedir. Uzmanlar, şu anda konut alımı için uygun bir zaman olduğunu belirtmektedir.
