Türkiye ekonomisi, yüksek faiz oranları ve kredi kısıtlamaları nedeniyle yavaşlarken, kredi kartı taksitli harcamalarda da belirgin bir düşüş yaşanmaktadır. Yerel seçim döneminde zirve yapan kredi kartı taksitli borç bakiyesi, son üç ay içinde hızla gerilemiştir. Merkez Bankası verilerine göre, 5 Nisan 2024 tarihinde 787,8 milyar TL olan kredi kartı taksitli borç bakiyesi, 26 Temmuz tarihinde 678,8 milyar TL’ye düşmüştür. Bu üç aylık dönemde bakiyede yaşanan düşüş oranı yüzde 13,8’e ulaşarak 109 milyar TL’lik bir azalmaya işaret etmektedir. Bireysel kredi kartı borçları yüzde 13,7 oranında azalarak 599,9 milyar TL’den 517,8 milyar TL’ye gerilerken, ticari kredi kartlarında da benzer bir düşüş yaşanmıştır.
Tarihsel verilere göre, kredi kartı taksitli borç bakiyesinde bu kadar hızlı ve sert bir düşüşün daha önce yaşanmadığı belirtilmektedir. Seçim sonrası dönemde yaşanan kur ve faiz artışı beklentileri, kredi kartı taksitli harcamalarında gerilemeye neden olmuştur. Ancak kur artışı beklenen düzeyde gerçekleşmemiş, ancak kredi kartı faiz oranlarında artış yaşanmıştır. 6 Nisan 2024 tarihinde Merkez Bankası, kredi kartı işlemlerinde uygulanacak azami faiz oranlarını artırmış ve kart borcu için uygulanacak aylık faiz oranlarını yükseltmiştir. Kredi kartında yabancı para borçları için gecikme faizi de artırılmıştır.
Bununla birlikte, Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu (BDDK), 31 Temmuz 2023 tarihinde aldığı bir kararla hava yolları, seyahat acenteleri ve yurt dışı konaklama harcamaları için taksitlendirme seçeneğini kaldırmıştır. Ayrıca, bankaların müşterilerinin nakit avans limitlerini ve kredi kartı taksit sayılarını düşürdüğü de gözlemlenmiştir. Genel olarak, kartlı harcamalardaki artış da son aylarda yavaşlamıştır. Haftalık kart harcamalarının aylık ortalamasındaki yıllık artış oranı, şubattaki yüzde 135,5 seviyesinden temmuzda yüzde 80,8’e gerilemiştir.
Sonuç olarak, Türkiye’de kredi kartı taksitli harcamalarında belirgin bir gerileme yaşanmaktadır. Yüksek faiz oranları ve ekonomik belirsizliklerin etkisiyle, tüketici harcamalarında ve kartlı alışverişlerde gözlenen düşüş eğilimi dikkat çekmektedir. Bankaların aldığı önlemler ve Merkez Bankası’nın faiz politikalarındaki değişiklikler, kredi kartı kullanıcılarını olumsuz etkileyerek harcamalarda kısıtlamalara neden olmaktadır. Bu durumun ekonomik büyüme ve tüketici güveni üzerindeki etkileri yakından takip edilmelidir.
