Bandırma Onyedi Eylül Üniversitesi Denizcilik Fakültesi Dekanı Prof. Dr. Mustafa Sarı, Erdek Körfezi’nde yeniden ortaya çıkan müsilajın bu yıl 23 Ekim 2024 tarihinde görüldüğünü bildirdi. Sarı, müsilajın 6 Kasım’da Marmara Adaları çevresi ile Tekirdağ kıyılarına, 13 Kasım’da ise İstanbul Prens Adaları’na yayıldığına dikkat çekti. Ardından, 5 Aralık’ta İzmit Körfezi’nde de tespit edilen müsilaj, yaklaşık 7 hafta içinde tüm Marmara Denizi’ne yayıldığını ifade etti.
Prof. Dr. Mustafa Sarı, Balıkesir’in Erdek Körfezi’nde dalış yaparak yaptığı incelemelerde, müsilajın suların ısınmasıyla birlikte 2025 ilkbaharından itibaren yeniden yüzeye çıkma olasılığının bulunduğunu vurguladı. Müsilajın, deniz dibine çökmeye başlaması ve bunun birçok canlı türünü tehdit etmesi, aynı zamanda balıkçıların ağlarını çekilmez hale getirmesi ise ciddi bir endişe kaynağı olduğunu belirtti. Sarı, müsilajın kirlilik, deniz koşullarındaki durağanlık ve iklim değişikliği nedenleriyle meydana geldiğini ifade etti. Özellikle deniz kirliliği nedeniyle, denize bilinçsizce salınan azot ve fosfor gibi maddelerin kontrol edilebilir olduğunu, bu nedenle denizin kirlilik yükünün azaltılması gerektiğini vurguladı.
“MARMARA DENİZİ’NE YAYILDI”
Müsilajın yayılma sürecine dair bilgiler veren Sarı, bunun önlenmesi için 2021 yılında yapılan yüksek katılımlı çalıştaylar ve bilimsel katkılarla hazırlanan 22 maddelik Marmara Denizi Eylem Planı (MDEP) oluşturulduğunu söyledi. Ancak bu eylem planına rağmen, Marmara Denizi’ndeki kirlilik yükünün azaltılamadığını gözler önüne serdi. Örneğin, 2021’de yüzde 51 oranında ileri biyolojik arıtmaya tabi tutulan evsel atıkların 2024’te yalnızca yüzde 0,7’lik bir ilerlemeyle yüzde 51,7 seviyesine çıkabildiğine dikkat çekti.
Marmara Denizi’nin etrafındaki 25 milyon nüfus ve yoğun sanayi nedeniyle, derin deşarj ile yapılan atıkların denize boca edilmesinin, kirliliği arttırdığını belirtti. Süreçte bilimsel değerlendirmelere dayalı yanlış uygulamaların devam ettiğini ifade eden Sarı, yapılan eylemlerin yeterli olmadığını ve bu soruna ortak bir çözüm bulunmadığı sürece müsilaj sorununun devam edeceğini vurguladı.
MÜSİLAJA KARŞI İŞ BİRLİĞİ ŞART
Mustafa Sarı, ayrıca 25 Aralık’ta toplanan Bilim Kurulu toplantısında, müsilajdan etkilenecek sektörler için bir sigorta sisteminin acilen oluşturulmasının önemine değindi. Salgının önlenmesi için merkezi yönetimden yerel yönetimlere, özel sektörden sivil toplum kuruluşlarına kadar herkesin sorumluluk alması gerektiğini ekledi. İş birliğinin sağlanmaması durumunda müsilaj sorunuyla başa çıkma şansının bulunmadığını belirtti.
Son olarak, Marmara Denizi’nin kirlilik yükünü azaltmak için bazı acil önlemlerin alınması gerektiğini dile getiren Sarı, sanayi atıklarının akarsulara deşarjını yeniden düzenlemenin, atık arıtma tesislerinin faaliyete geçirilmesinin ve vatandaşların bu sürece katkı sağlaması için kampanyaların başlatılması gerektiğini ifade etti. Bu kapsamda, müsilajdan zarar görebilecek sektörler için de sigorta sistemlerinin geliştirilmesi gerektiğini vurguladı.
