Belce ÖRÜ
Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), 2025 yılının Mart ayında enflasyon verilerini açıkladı ve sonuçlar piyasa beklentilerinin altında kaldı. Tüketici fiyat endeksi (TÜFE) mart ayında yüzde 2.46 oranında artış gösterirken, yıllık enflasyon ise yüzde 38.10 seviyesine ulaştı. Bu veri, ekonomik istikrarı ve halkın satın alma gücünü ciddi şekilde etkileyecek unsurlar arasında yer alıyor.
Aylık enflasyon kalemleri arasında en yüksek artış, alkollü içecekler ve tütün grubunda kaydedildi; bu grupta artış oranı yüzde 9.96 olarak belirlendi. Yıllık enflasyonda ise eğitim sektörü, yüzde 80.42 oranındaki artış ile ilk sıraya yerleşti. Bunun yanı sıra, gıda ve alkolsüz içecekler ile konut gibi gruplar da enflasyonu etkileyen önemli unsurlar arasında yer aldı.
Enflasyon Araştırma Grubu (ENAG) mart ayında aylık enflasyonu yüzde 3.91, yıllık enflasyonu ise yüzde 75.20 olarak hesapladı. İstanbul Ticaret Odası (İTO) verilerine göre ise İstanbul’da mart ayında aylık enflasyon yüzde 3.79, yıllık enflasyon yüzde 46.23 seviyesinde gerçekleşti. Bu veriler, Türkiye genelindeki enflasyon dinamiklerinin kentlere göre farklılık gösterebileceğine işaret etmekte.
Ekonomistlerin yaptığı genel değerlendirmeye göre, 19 Mart’ta gerçekleştirilen operasyonların ekonomik etkilerinin Mayıs’ta açıklanacak Nisan ayı enflasyon verilerinde kendini göstereceği öngörülüyor. Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek’in Haziran 2023’te göreve gelmesiyle birlikte enflasyon oranlarının yeniden yükselip yükselmeyeceği merak konusu olmaya devam ediyor.
Prof. Dr. Işın Çelebi, enflasyonun Bakan Şimşek’in göreve geldiği tarihteki seviyelerde olduğunu belirterek şunları ifade etti: “İki senedir 16 milyon emeklinin ve 9 milyon asgari ücretlinin fedakarlıkları nereye gitti? Verimlilik artırılmadığı sürece enflasyonla mücadelede başarılı olunamaz. Bir yıldır pembe tablo çizildi fakat iki senedir enflasyon yerinde sayıyor. Gelir dağılımındaki uçurum da derinleşti.”
Market Endeksi Yüzde 5.85 Arttı
Tüketici Birliği Federasyonu tarafından açıklanan Market Endeksi, içerisinde barındırdığı ürünlerin fiyatlarının toplamda yüzde 5.85 oranında artış gösterdiğini açıkladı. Market Endeksi Çalışma Grubu Başkanı Bingül Ceviz, “2024 yılının Ocak ayından bu yana en yüksek fiyat artışı kaydedildi” diye belirtti. Son 14 ayın en yüksek artışını içeren bu rakam, 2025 yılının ilk üç aylık döneminde ortalama artış oranının yüzde 12 olduğunu göstermekte.
Artan enflasyon ve mevcut ekonomik koşullar, Türkiye’de hane halklarının harcama alışkanlıklarını zorlamaktadır. Çok sayıda vatandaş, gıda ve temel ihtiyaç maddelerinde artan fiyatlardan dolayı zor günler geçiriyor. Ayrıca, bu durum sosyal adaletin sağlanmasında da ciddi sorunlar yaratıyor. Eğitim, sağlık ve diğer hizmetlerdeki masrafların artışı, alım gücünü daha da düşürmekte ve toplumun çeşitli kesimlerini birbirinden uzaklaştırmaktadır.
Market Endeksi’nde yaşanan bu artışın, tarım ve gıda ürünlerine olan bağımlılığın etkisini artırdığı düşünülmektedir. Ülkenin toplumsal yapısının, artan enflasyon ve buna bağlı biçimde gıda fiyatlarındaki artışla nasıl başa çıkabileceği ise merak ediliyor. Ekonomik verilerin dikkatle takip edilmesi ve toplumsal duyarlılığın arttırılması,