Memur maaşlarında yaşanan adaletsizlikler, Türkiye’deki emeklilik sisteminin temel bir sorunu olmaya devam ediyor. 1999 yılında yürürlüğe giren 4447 sayılı Kanun ve sonrasında 2006 ve 2008 yıllarında yapılan sosyal güvenlik reformları, emeklilikteki eşitsizlikleri ve karmaşayı derinleştirmiştir. Günümüzde Türkiye’de yaklaşık 4 milyon memur ve kamu görevlisi bulunmaktadır.
5510 sayılı Kanun’a göre Ekim 2008’den sonraki memurlar “yeni memur” olarak sınıflandırılırken, öncesinde sigortalı olanlar “eski memur” olarak kabul edilmektedir. Bu durum, emeklilik yaşını, prim gün sayısını ve emekli maaşlarını doğrudan etkilemektedir. Yeni memurların emeklilik yaşları genelde 58-60, prim gün sayıları ise 9200 olarak belirlenmiştir.
5510 sayılı Kanun’a tabi olan eski ve yeni memurlar arasındaki emeklilik aylıklarındaki farklar büyük bir uçurum oluşturmaktadır. 5434 sayılı Kanun kapsamında olan eski memurların emekli aylıkları, maaşlarının yaklaşık yüzde 70-75’i civarındayken, 2023 Temmuz’unda yapılan seyyanen ilave ödeme sonrasında bu oran yüzde 40’a kadar düşmüştür. Yeni memurların emekli aylıkları ise prim gün sayısı ve prime esas kazanca bağlı olarak belirlenmektedir.
Göreve başlama tarihine göre farklı kategorilere ayrılan memurlar arasında, özellikle Ekim 2008’den sonra işe başlayan memurların emekli maaşlarında büyük düşüşler yaşanmaktadır. Sisteminde değişmesi sonucu, artık emekli maaşlarını belirleyen en önemli faktör, prime esas kazançtır. Bu durum, eski ve yeni memurlar arasında emeklilikte belirgin bir fark yaratmaktadır.
5510 sayılı Kanun’a tabi olan memurların emekli aylıkları, prime esas kazançları ve prim gün sayılarına bağlı olarak belirlenmektedir. Bu durum, özellikle Ekim 2008 sonrası memuriyete başlayanların emekli maaşlarında hızlı bir düşüşe neden olmaktadır. Sonuç olarak, emeklilikte yaşanan adaletsizlikler ve uçurum, Türkiye’deki emeklilik sisteminin önemli bir sorununu oluşturmaktadır.
