Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB), 2024 yılı için enflasyon hedefine %44 olarak revize etti. Bu karar, yılsonu Enflasyon Raporu’nda yer aldı ve raporda, reel sektör firmalarıyla gerçekleştirilen görüşmelerden elde edilen bulgulara yer verildi. İmalat sanayi, ticaret ve hizmet sektörleriyle Temmuz-Eylül 2024 döneminde yapılan yüz yüze görüşmeler, firmalar arası ticaretin giderek zorlaştığını ortaya koydu.
Kredi kullanımı ve dövize yönelim konularında sergilenen eğilimler, TCMB tarafından yapılan “Reel Sektöre İktisadi Mercek” isimli çalışmadaki bulgularla dikkat çekiyor. Bu çalışmaya göre, reel sektörde ödemelerin ertelenmesi yaygın bir hal alırken, alacak-borç vade uyumsuzluğunun da artış gösterdiği vurgulanıyor. Öte yandan, tedarik zincirinde firmaların peşin alım gibi ön ödemeler talep ettikleri belirtiliyor. Merkez Bankası, bazı firmaların nakit rezervlerini koruma isteğiyle ödeme vadelerini uzatmaya çalıştıklarını ifade etti.
Ayrıca, tahsilat sürelerinin uzaması firmaların nakit akışı sorunlarını artırmakta ve işletme sermayesi ihtiyacını da yükseltmektedir. TCMB, tahsilat riskini azaltmak amacıyla firmaların müşteri seçiciliği, kredi kartı kullanımını, teminat mektubu ve alacak sigortası kullanımlarını artırdıklarını kaydetti. Üçüncü çeyrek itibarıyla firmaların yabancı para kredilerine yönelimi devam ederken, TL kredilerindeki yüksek maliyetlerin kredi taleplerini baskıda tuttuğu gözlemleniyor. Bu durum, firmaların özkaynak kullanımını önceliklendirmesine yol açıyor.
Üst Segmentte Satış Hacmi Korunuyor
TCMB’nin raporunda, talep koşullarının maliyet artışlarını fiyatlara tam yansıtmasına izin vermediği ifade ediliyor. Bu durum firmaların fiyat artış planlarını erteler hale getirdi. Hazır giyim sektöründe bir ivme kaybı görülürken, üst segmentteki satış hacminin görece sağlam kaldığı belirtiliyor. Gıda ve hızlı tüketim ürünlerindeki fiyat artış hızındaki yavaşlama, tüketicilerin kampanya ve indirimleri yakından takip etmesine neden olmakta ve kampanya seçimlerinde daha seçici hale getirmektedir.
Son çeyrekte beyaz eşya satışlarının yoğun kampanyalar ile desteklenmesi beklenirken, mobilya satışlarının da canlandırılması için çeşitli stratejilerin uygulanacağı ifade edildi. Yatırım kaynaklı finansman ihtiyacındaki vurgunun azalması, mevcut dalgalanmaların ve maliyet baskılarının bir sonucu olarak gözlemleniyor. Tüm bu gelişmeler, 2024 yılı için belirlenen yeni enflasyon hedefinin ve reel sektör dinamiklerinin nasıl bir etkileşim içinde olduğunu daha net ortaya koyuyor.
