Danıştay’dan Miras Arsa Kararı
Danıştay Vergi Dava Daireleri Kurulu (VDDK), miras yoluyla elde edilen arsaların hasılat veya kat karşılığı müteahhitlere verilmesi hususunda önemli bir karar aldı. Geçmişte, Danıştay 3. Dairesi, miras yoluyla kalan arsanın kat karşılığı müteahhide verilmesi durumunda, elde edilen bağımsız bölümlerin birden fazla satışının ticari faaliyet olarak kabul edilmesi gerektiği yönünde görüş belirtmişti. Buna göre, elde edilen kazançların ticari kazanç sayılarak vergilendirilmesi gerektiği belirtilmişti. Bu durum, miras kalan arsalarla arsa sahibi olan kişiler üzerinde büyük bir vergi yükümlülüğü yaratıyordu.
Ancak, son alınan kararla Danıştay VDDK, bu ticari faaliyet niteliğinde değerlendirilen durumu arsa sahipleri lehine bozdular. Ekonomim yazarı Abdullah Tolu’nun bildirdiğine göre, Danıştay VDDK, yıllardır tartışılan iki konuyu nihai olarak çözdü. Karar, arsasını daire ya da işyeri karşılığında müteahhitlere veren arsa sahiplerini rahatlattı.
Maliye’nin, miras kalan arsanın hasılat paylaşımı ile müteahhitlere verilmesi konusundaki görüşü ise şu şekilde açıklandı: “Şahıslara ait arsaların hasılat paylaşımı sözleşmesi ile müteahhitlere verilmesi durumunda, gayrimenkul alım, satım ve inşa işlerinin bu sözleşmeye dayanarak yapılmasının, arsa sahibi açısından ticari organizasyonun varlığına karine teşkil edeceği, arsa sahibinin kazançlarının ticari kazanç olarak değerlendirileceği” ifadesi yer aldı. Bu görüş, arsa sahiplerinin vergi yükümlülüğünü artırıcı bir etki doğuruyordu.
Danıştay ve Maliye arasındaki bu fikir ayrılığı önemliydi. Danıştay 3. Dairesi, miras kalan arsanın kat karşılığı müteahhide verilerek elde edilen bağımsız bölümlerin satışının ticari faaliyet sayılması gerektiği fikrini savunurken, Danıştay 9. Dairesi ise bu satışların yalnızca servetin korunması ve değerlendirilmesi olarak değerlendirilip vergilendirilmemesi gerektiğini ifade etti.
Sonuç olarak, Danıştay VDDK tarafından alınan nihai karar, miras yoluyla intikal eden arsaların kat karşılığı inşaat sözleşmeleriyle müteahhitlere verilmesi durumunda elde edilen konutların, farklı yıllarda yapılacak satışlarından elde edilecek kazancın ticari kazanç olarak değerlendirilmemesi gerektiğini ortaya koydu. Ayrıca, hasılat paylaşımı inşaat sözleşmesi uyarınca inşa edilen bağımsız bölümlerin satışının arsa sahibinin ticari faaliyeti olarak kabul edilemeyeceği vurgulandı.
Bu kararların arsa sahibi mirasçıları büyük bir rahatlama sağladı. Artık miras yoluyla ya da bağışlamayla elde edilen arsaların kat karşılığı ya da hasılat paylaşımı yöntemi ile verilmesi durumunda, vergi yükümlülüğü açısından daha az belirsizlik yaşanacağı düşünülüyor. Danıştay’ın bu düzenlemeleri, arsa sahipleri arasında bulunan tereddütleri de büyük ölçüde gidermiştir.
