Türkiye’de yaşam standartlarının giderek düştüğü bir dönemde, özellikle gayrimenkul sektörü üzerindeki artan hayat pahalılığı, birçok insan için ev sahibi olma hayalini daha da ulaşılmaz bir hale getiriyor. Milyonlarca insan, yeni bir konut edinme hayalinin peşindeyken, pek çok kişi için tapu sahibi olabilmenin yolu ailelerinden kalacak miraslara bağlı hale gelmiştir. Bu durumda ebeveynlerin miras dağıtım tercihleri, zaman zaman aile içindeki ilişkileri gererken, öte yandan uzun süren tartışmalara ve hukuki davalara da yol açmaktadır.
Ebeveynler, sahip oldukları gayrimenkulleri çoğunlukla çocukları arasında eşit olarak dağıtmaktan kaçınmakta; bu durum da miras hukuku meselelerini beraberinde getirmektedir. Türkiye’de miras hukuku çerçevesinde, ebeveynlerin mülklerini diledikleri gibi kullanabilme ve istedikleri çocuklarına bırakabilme hakları bulunmaktadır. Ancak, bu durum çocukların ebeveynleri ile olan ilişkilerinin mirastan alacakları pay oranını doğrudan etkileyebilmekte; örneğin, yaşlı ebeveynlerine bakan çocuklar genellikle mirastan daha fazla pay almakta. Hatta bazı anne ve babalar, hayatta iken çocuklarından bir kısmını mirastan men edebilme yolunu tercih edebilmektedirler.
Miras hukuku açısından önemli bir husus, ebeveynlerin vefatından sonra ortaya çıkmaktadır. Zira, ebeveynin yaşamı boyunca mülklerini tek bir çocuğa devretmesi durumunda bile, ölüm sonrası tüm kardeşlerin bu mülk üzerinde eşit haklara sahip olacağı hükme bağlanmıştır. Bu, miras kanunlarında yapılan önemli bir düzenleme ile güvence altına alınmıştır. Dolayısıyla, ebeveynler hayattayken yaptıkları mülk devri, vefat ettikten sonra değişkenlik göstermektedir. Örneğin, bir baba tüm mülklerini sadece bir çocuğuna bıraksa bile, bu mülkler ebeveynin vefatından sonra ortak mal haline gelmekte ve tüm kardeşler eşit hisselere sahip olmaktadırlar.
Bu zorlu durum, hem aile içindeki ilişkileri germekte hem de hukuki mücadelelere yol açmaktadır. Miras davalarında ise zaman aşımı durumunun olmadığı da dikkat çekici bir husustur. Eğer bir ebeveyn, yaşamı boyunca miras bırakmak istediği taşınmazları yalnızca bir çocuğuna bırakmış olsa bile, diğer kardeşlerin mahkemeye başvurarak mirastan pay talep etme hakları her zaman bulunmaktadır. Hatta bu durum 30 yıl geçmiş olsa bile geçerli olmaktadır. Yani, bir miras bırakıldıktan sonra 30 yıl geçse bile, diğer kardeşler tapunun hisselere bölünmesi için başvuruda bulunabilirler.
Bütün bu süreçler, aile içinde çatışmalara neden olabilir ve uzun süren davalara yol açabilir. Özellikle miras’ın eşit bir şekilde dağıtılmadığı durumlarda, bültenler ve mahkeme kararları aile ilişkilerini daha da karmaşık hale getirebilmektedir. Dolayısıyla, ebeveynlerin mülklerini dağıtırken dikkatli olmaları, olası hak sahipliklerine karşı önceden hazırlıklı olmaları önem arz etmektedir.
