Son dönemde Türkiye’de yaşanan yüksek enflasyon, Türk lirasının yabancı para birimleri karşısında hızlı bir şekilde değer kaybetmesine neden oldu. Bu durum, 2009 yılında piyasaya sürülen ve o zaman 126 dolara denk gelen 200 liralık en büyük banknotun günümüzde 6 doların altına düşmesine yol açtı. Enflasyonun etkileri, günlük yaşamda ön plana çıkarken, milyonlarca vatandaş nakit para ihtiyaçlarını karşılamakta zorluklar yaşamaktadır. Artan para çekme talepleri doğrultusunda, Türkiye genelindeki tüm banka ATM’leri artık ‘fiilen’ tek banknot ile işlem yapmaya başladı.
ATM’lerden 10, 20, 50 veya 100 TL gibi tutarları çekmekte zorlanan vatandaşların karşılaştığı bir diğer sorun ise bankalar tarafından belirlenen günlük para çekme limitleridir. Bu limitler, birçok kişi için ciddi bir mağduriyet yaratmakta ve günlük nakit ihtiyaçlarını karşılamakta zorluk çekmelerine neden olmaktadır. 1 Ocak itibarıyla geçerliliği olacak yeni düzenlemeler ise bu sorunun daha da derinleşmesine yol açabilir.
Artan enflasyon ve bunun sonuçları, müşterilerin nakit para talep oranlarını yükseltmiştir. Ancak birçok banka, günlük ‘komisyonsuz’ para çekme limitini 10 bin TL’de sabit tutarak, özellikle düşük gelirli vatandaşların mağduriyetlerini artırmaktadır. Hazine ve Maliye Bakanlığı’nın Resmi Gazete’de yayımladığı tebliğ ile 7 bin TL ve üzerindeki alışverişlerde kart kullanımını zorunlu hale getirmesi, nakit para kullanımına yönelik ciddi sınırlamaların getirilmesi anlamına gelmektedir.
Aylardır süregelen çağrılar sonrasında, kamu ve özel bankalar yeni yıl itibarıyla para çekme limitlerinde değişiklik yapacağına dair beklentiler bulunmaktadır. Bankaların, gişe işlemlerinde oluşabilecek yoğunlukları önlemek amacıyla 20 bin TL ve altındaki işlemlerde müşterileri ATM kanallarına yönlendirmesi bekleniyor. Ancak günlük para çekme limitinin birçok banka için hala 10 bin TL ile sınırlı olması, pek çok müşterinin mağduriyet yaşamasına yol açmaktadır.
Müşteriler, bu sorunun ocak ayıyla birlikte düzelmesini umarken, bankalar tarafından henüz resmi bir açıklama yapılmamıştır. Sektör kaynaklarına göre, her yılın başında gelen para çekme limitindeki değişikliklerin bu yıl itibarıyla yaklaşık yüzde 50 oranında bir artış göstermesi bekleniyor. Bu durumda, yüksek enflasyon ve döviz kurlarındaki dalgalanmalar, bireylerin nakit ihtiyaçlarına yönelik bankaların uyguladığı limitler üzerinde belirleyici bir faktör olmaya devam edip etmeyeceği merak konusu. Ülke genelinde karşılaşılan bu durum, vatandaşların mali durumunu doğrudan etkileyen önemli bir sorun haline gelmiştir.
