Nükleer Düzenleme Kurumu (NDK), nükleer, radyoaktif atık ve radyasyon tesislerinde mevzuata aykırı fiiller için 2025 yılında geçerli olacak idari para cezalarını %43,93 oranında artırdı. Bu karar, 2024 yılı sonunda Resmi Gazete’de yayımlanan ilgili tebliğ ile resmi olarak duyuruldu. Yeni düzenlemenin amacı, nükleer güvenlik, çevre koruma ve halk sağlığını tehdit eden ihlallere karşı caydırıcı bir önlem almak olarak belirlenmiştir.
1 OCAK’TAN İTİBAREN YÜRÜRLÜĞE GİRİYOR
Yeni düzenlemeye göre nükleer tesislerin işleyişine dair uygulanacak cezalar 1 Ocak 2025 tarihinden itibaren yürürlüğe girecek. Bu kapsamda, bir nükleer tesisin geçerli bir lisansa sahip olmadan işletilmesi durumunda uygulanacak cezalar 13 milyon 895 bin 655 lira ile 694 milyon 645 bin 631 lira arasında değişecek. Ayrıca, radyoaktif atık tesisleri ve radyasyon tesislerinin de yine geçerli bir lisansa sahip olmadan işletilmesi durumunda 6 milyon 950 bin 371 lira ile 69 milyon 468 bin 119 lira arası bir ceza uygulanacak.
Radyasyon uygulamalarının herhangi bir geçerli lisansa sahip olmaksızın gerçekleştirilmesi durumunda ise ceza miktarı 142 bin 361 lira ile 1 milyon 393 bin 124 lira arasında olacaktır. İzin veya onay alınması gereken faaliyetlerin, tesislere ilişkin olanlarının izin alınmaksızın yürütülmesi durumunda ceza 696 bin 562 lira ile 3 milyon 243 bin 843 lira arasında değişmektedir. Diğer faaliyetlerin izin alınmaksızın yürütülmesi durumunda ise uygulanacak ceza 50 bin 843 lira ile 228 bin 795 lira arasındadır.
YETKİ BELGESİ FAALİYETLERİNDEKİ CEZALAR
Yetki belgesi alınması gereken faaliyetlerin, bu belge olmadan yürütülmesi durumunda ise 25 bin 419 lira ile 1 milyon 16 bin 878 lira arası ceza uygulanabilecektir. Nükleer tesislerle ilgili ikincil mevzuat veya yetki koşullarına, aynı zamanda NDK’nın kararlarına ve talimatlarına aykırı hareket edilmesi durumunda da cezalar 1 milyon 393 bin 124 lira ile 13 milyon 895 bin 655 lira arasındadır.
Radyoaktif atık tesisleri ve radyasyon tesisleri için benzer ihlallerde ceza miktarı 696 bin 562 lira ile 3 milyon 243 bin 843 lira arasında, diğer faaliyetler için uygulanacak cezalar ise 20 bin 335 lira ile 142 bin 361 lira arasında değişmektedir. NDK’ya gerçeğe aykırı belge sunulması veya yanıltıcı bilgi verilmesi durumunda nükleer tesisler için yetkilendirilen kişilere uygulanacak ceza 13 milyon 895 bin 655 lira ile 694 milyon 645 bin 631 lira arasında olacaktır. Radyoaktif atık tesisleri için bu cezalar ise 6 milyon 950 bin 371 lira ile 69 milyon 468 bin 119 lira arası ceza ile sınırlı kalacaktır.
Bu düzenleme ile birlikte Nükleer Düzenleme Kurumu, nükleer tesislerin ve radyasyon kontrolünün daha kritik bir şekilde izlenmesini hedeflemekte; ihlalleri önlemek için caydırıcı tedbirler alınmaktadır. Cezaların artırılması, bu alanda faaliyet gösteren kuruluşların daha dikkatli olmalarını ve mevzuata uygun hareket etmelerini teşvik etmek amacı taşımaktadır. Sonuç olarak, yeni düzenleme, kamu sağlığı ile çevrenin korunmasına yönelik önemli bir adım olarak değerlendirilmektedir.
