Üsküdar Üniversitesi’nin Kurucu Rektörü ve Psikiyatristi olan Prof. Dr. Nevzat Tarhan, öfke kontrolü üzerine önemli değerlendirmelerde bulundu. Tarhan, öfkenin insanların hissettiği, ardından tepki verdiği ve en son düşünmeye geçtiği bir süreç olduğunu belirtirken, bu süreçte soğukkanlı kalmanın önemine dikkat çekti. Öfkeyle başa çıkabilmek için ‘itfaiyeci modeli’ gibi yöntemler önererek, öncelikle öfkenin durdurulması, ardından ise sebebinin araştırılması gerektiğini ifade etti.
İSTANBUL (İGFA) – Prof. Dr. Tarhan, öfkenin insani bir duygu olduğunu ve her bireyde farklı şekillerde ortaya çıktığını vurguladı. Özellikle çocuklarda öfkenin doğal bir şekilde geliştiğine dikkat çekti. Öfkenin genellikle kişinin kendini savunma ihtiyacı hissettiği, tehdit altında olduğu, korku yaşadığı ya da güvende olmadığını hissettiği durumlarda oluştuğunu belirtti. Tarhan, bu süreçte kişinin önce hissettiğini, sonra tepki verdiğini ve en son olarak düşünmeye geçtiğini söyledi. Bu sıralama nedeniyle kişinin öfkeli anlarda hata yapabileceğini de öne sürdü.
Öfkenin dışa vurulma şekilleri arasında küsme, surat asma, bağırma ve azarlamanın yer aldığını ifade eden Prof. Dr. Tarhan, öfke kontrolü eğitimlerinde kişilere öfkenin doğal bir duygu olduğu, ancak bu duyguyla nasıl başa çıkacakları konusunda rehberlik ettiklerini belirtti. İnsanların engellendiğinde veya psikolojik bütünlüklerinin tehdit altında hissedildiğinde öfke ve gerilim yaşayabileceğini kaydeden Tarhan, bireylerin bu tür durumlarda hızlı bir şekilde analiz yapmayı öğrenmesinin önemine vurgu yaptı.
YARGILANMA KORKUSU ÖFKEYİ TETİKLEYEBİLİYOR!
Prof. Dr. Tarhan, öfke kontrolünde yargılanma korkusunun etkilerini de incelediklerini dile getirdi. Bir birey kendisini değersiz hissettiğinde veya başkaları tarafından önemsenmediğini düşündüğünde öfkelendiğini belirtti. Bu tür durumların öfkeye sebep olan duygusal dinamikler arasında yer aldığını ifade eden Tarhan, insanların zaman zaman kusurlarının açığa çıkmaması için öfke duyabileceklerini vurguladı. Yargılanma korkusunun öfkeyi tetikleyebileceğini ve bireylerin güçlü bir saygı bekleyişinin, her olumsuz durumu saygısızlık olarak algılamalarına neden olabileceğini aktardı. Her bireyin öfke sebebinin kendine özgü olduğunu ve bu nedenlerin, geçmiş deneyimlerine bağlı olarak şekillendiğini sözlerine ekledi.
ÖFKE ANINDA NE YAPILMALI?
Öfke anında yapılması gereken tavsiyeleri sıralayan Prof. Dr. Tarhan, “Bir yangın çıktığında önce yangının söndürülmesi amaçlanır. Daha sonra soğutulur ve en son nedenine bakılır. Öfke durumunda da itfaiyeci modelini uygulamak gerekiyor. Önce öfkeyi söndürmek, ardından sebebini irdelemek önemlidir.” diyerek, ilk adımın sakinleşmek olduğunu vurguladı. Tarhan, öfkenin farkına varmanın çözüm için ilk aşama olduğunu söyledi. Bunun yanı sıra, bazen öfkenin depresyonun bir belirtisi olarak da ortaya çıkabileceğine dikkat çekti.
“ÖFKELENDİĞİMİZ HER OLAY, BİR ANLAMDA KABUK DEĞİŞTİRMEK GİBİDİR”
Erkek ve kadınların duygusal tepkilerindeki farklılıkları paylaşan Prof. Dr. Tarhan, erkeklerin üzüldüklerinde bu duygularını genellikle öfkeyle ifade ettiklerini, kadınların ise daha doğrudan ve ağlayarak duygularını dile getirdiklerini söyledi. Erkeklerin öfkelerini, yaralanmış bir hayvanın tepkisine benzeterek, bu du
