2024 yılı sona yaklaşırken, 2025’e girmeye sayılı saatler kaldı. Yılbaşı kutlamaları tarih boyunca tartışmalı bir konu olmuştur. Bazı kesimler yılbaşının dini olarak kutlanmaması gerektiğini ileri sürerken, diğerleri bu durumu sıradan bir etkinlik olarak değerlendirmektedir.
Dünya genelinde yılbaşı heyecanla karşılanırken, bazı kişiler yılbaşı kutlamalarını Noel ile karıştırıyor ve bu durumu dini bir günah olarak nitelendiriyorlar. Ülkemizde ise İslamcı çevreler, Osmanlı Devleti’nin ‘Şeriat Devleti’ olduğunu savunmakta, bu bağlamda yılbaşı kutlamaları hakkında da derinlemesine tartışmalar gündeme gelmektedir. Osmanlı döneminde yılbaşı kutlamaları yapılmış mıdır? Varsa, kimler bu kutlamaları gerçekleştirmiştir? İşte bu soruların cevapları merak edilmektedir.
OSMANLI’DA YILBAŞI KUTLANILDIĞINA DAİR DELİLLER
Yeni yıl olarak kutlanan yılbaşı, farklı kültürler içerisinde farklı şekilde öne çıkmakta ve önemsenmektedir. Osmanlı İmparatorluğu döneminde Hristiyanlar ve çeşitli yabancı topluluklar arasında yılbaşı kutlamalarının gerçekleştirildiği bilinmektedir. Osmanlı’nın yılbaşı kutlamaları ile olan ilk ilişkisi ise 1829 yılında İngiliz elçisinin Haliç’te düzenlediği bir balo ile başlamıştır. Bu etkinlikte, devlet adamları ilk kez yılbaşı kutlamalarına katılmıştır.
İSLAM HALİFESİ’NİN YILBAŞI BALOSU
Osmanlı’da yılbaşı kutlamaları yalnızca yabancılar tarafından değil, aynı zamanda yerel yöneticiler ve yöneticiler tarafından da düzenlenmiştir. 1829’daki ilk resmi kutlamanın ardından, 1856 yılına gelindiğinde, Osmanlı Padişahı ve İslam Halifesi olan Sultan Abdülmecid, Fransız elçisinin düzenlemiş olduğu bir yılbaşı balosuna katılmış, bu etkinlikte dans edenleri seyretmiş ve sarayına keyifli bir şekilde dönmüştür.
BEYOĞLU’NDA YILBAŞI NEŞESİ
Osmanlı Devleti’nin yılbaşı kutlamalarına olan yaklaşımı ve katılımı bu şekilde gelişirken, sokaktaki kutlamalar da artış göstermiştir. O dönemde yerli ve yabancı Hristiyanların yoğun olarak bulunduğu Beyoğlu, birçok eğlence mekanına ev sahipliği yapmaktaydı. Bu mekanlarda Apakurya Şenlikleri gibi etkinlikler düzenlenirken, yılbaşı gecesinde büyük bir eğlence atmosferi hâkim olmuştur. Yılbaşı kutlamalarına yerli Rum ve Levanten kesim, şehrin diğer Hristiyanlarından daha açık bir şekilde katılım göstermiştir. Aynı zamanda, Batılaşma eğiliminde olan bazı Müslüman topluluklar da Beyoğlu’ndaki kutlamalara iştirak etmiştir.
Yılbaşı’nın özel bir gece olarak görülmesi, İstanbul’un işgal günlerine rastlar. Bu dönemde İstanbul’a gelen Ruslar, eğlence yaşamına aktif katılım sağlayarak, yılbaşı kutlamalarını farklı bir boyuta taşımışlardır.
YILBAŞI NE ZAMAN RESMİ TATİL OLDU?
Yılbaşı kutlamalarına katılım yıllar içinde artmış, ancak bu gün her zaman tatil olmamıştır. İlk resmi yılbaşı tatili 1936 yılında kabul edilen bir kanunla belirlenmiştir. 1938 yılının yılbaşında ise Mustafa Kemal Atatürk, yeni yıl tebrikleri için bir cevap yayımlamış ve bu şekliyle yılbaşı kutlamalarının resmiyet kazanmasına katkıda bulunmuştur. Atatürk, “Yeni yıl münasebetiyle yurdun her tarafından vatandaşların yüksek duygularını ve samimi temennilerini bildiren telgraflar gelmektedir. Bundan